تحلیل حقوقی طرح حق‌الثبت بر مهریه‏های بالای 14 سکه طلا با نگاهی به نظام حقوقی زوجین در فرانسه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه ازاد اسلامی واحد امارات متحده عربی، دبی، امارات متحده عربی.

2 استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه تهران. تهران. ایران.

چکیده

تصویب طرحی در کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی مبنی‌بر تعیین حق‌الثبت بر مهریه‏های بالای ۱۴ سکه (24/06/1399) در موقع انعقاد و ثبت عقد نکاح هریک از دو طرف به میزان ۵۰ درصد و واریز وجوه حاصل از آن به حساب صندوقی به نام صندوق تهیة جهیزیه برای زوجین نیازمند، حقوق خانواده را در آستانة تحول مهمی قرار داده ­است؛ تحولی که به‌منظور خدمت به نهاد حقوقی و به‌جهت کاهش میزان مهریه و تسهیل ازدواج صورت پذیرفته است؛ لیکن تردید جدی در کارآمدی آن وجود دارد و حتی تصور می‏شود که نتایج و آثار منفی آن بیش‌از اثر مثبت طرح باشد. تصویب طرح‌هایی که بدون‌ِلحاظ حقوق طرفین عقد نکاح است و احتمال ایجاد بسترهای سوءاستفاده برای مردان و وضعیت نامساعد برای زنان را به وجود می‏آورد، باعث می‏شود دختران و زنان و همچنین پسران امروز با بی‏تفاوتی و بی‏رغبتی مضاعفی در مقایسه با گذشته برای ازدواج روبه‌رو شوند؛ چراکه معتقدند نه‌تنها با ازدواج آزادی‌های آن‌ها محدود می‏شود، بلکه تهدیدات مالی و اقتصادی هم برای زندگی ایشان وجود دارد و نه‌تنها در زندگی مشترک از کمترین منفعت مادی برخوردار نیستند، بلکه برای رهایی از ازدواجی اشتباه و نامناسب مجبور به پرداخت مال خود و تحمل هزینه­های گزاف و غیرمنصفانه می­شوند؛ بنابراین بهتر آن است با نگاهی جامع و با رعایت اصل آزادی و توازن حقوق قراردادی برای طرفین، طرح‌هایی را پیشنهاد کرد که هم تأمین‌کنندة اهداف نظام حقوقی و هم تأمین‌کنندة حقوق طرفین به‌طور عادلانه شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با مطالعه منابع کتابخانه­ای و تحقیقی، ضمن بررسی مبنایی و حقوقی طرح یادشده، با نگاهی به نظام حقوقی زوجین در فرانسه، راهکاری نیز در این زمینه پیشنهاد می­دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Legal Analysis of Registration Fee Bill of Dowry over 14 Gold Coins Compared with the Couple's Financial System in France

نویسندگان [English]

  • maryam khanzadehpoor 1
  • Abbas karimi 2
1 PhD student in private law, Islamic Azad University, United Arab Emirates branch, Dubai, United Arab Emirates
2 Professor in Department of Private Law, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Ratifying a bill in the Judicial Commission of Islamic Consultative Assembly (Majlis) on setting registration fee of Dowry over 14 gold coins in the time of registering marriage contract (Nikah), each spouse 50% , and depositing it into the Fund of Providing Dowry for Needy Couples, has put the family law on the threshold of drastic transformation. Although this change is made to serve the legal institution of marriage and reduce the amount of dowry as well as facilitate the marriage process, but its functionality is under serious doubt and even it appears that its negative consequences far outweigh any positives. Bills ratified without considering the rights of the parties in the marriage contract not only could provide a platform for men to abuse but also create unfavorable situation for women and causes girls and women as well as men be reluctant towards the marriage compared to the past. This is the fact that women may assume that marriage not only limit their freedoms, but also their life could also be faced with financial and economic threats. Thus, they gain fewer financial benefits in their common life and in order to get rid of a wrong and unsuitable marriage, they must sacrifice their ownership and sustainheavy and unfair costs. Therefore, it is highly recommended for new bills, while holding a compressive approach towards liberty and contractual rights, to provide the goals of the legal system and secure the rights of both parties. Consequently, the current study by descriptive- analytic approach and by collecting data from the library sources, while attempts to survey the fundamental and legal aspects of this bill, also provides solutions and suggestions with the view on the couple's legal system of in France.

کلیدواژه‌ها [English]

  • 14 gold coins
  • legal analysis
  • Dowry
  • marriage
  • registration fee bill
 
قرآن مجید.
ابن‌بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق) (1397). من لایحضره الفقیه. قم: انتشارات الکتب الاسلامیه.
الماسی، نجاد علی؛ محمدی، مرتضی (1381). «ترتیب اموال زوجین در حقوق ایران و فرانسه». مجله نامه مفید، دوره 29)، ص 117ـ147.
بهجت
حر عاملی، محمد بن حسن . وسائل الشیعة.1387، تهران: چاپخانه اسلامیه.
حسینی، سید محمدباقر (1388). «وضعیت اجرای مهریه و طلاق پس از نزدیکی». ماهنامه دادرسی، (دوره 76)، ص 37ـ39.
خمینی، روح الله (1368). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
روشن، محمد (1393). حقوق خانواده. تهران: انتشارات جنگل.
روشن، محمد (3 شهریور 1401). سایت دانشگاه بهشتی». مصاحبه اختصاصی.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (1357). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. تهران: انتشارات کیهان.
شهیدی، مهدی (1377). مجموعه مقالات حقوقی. تهران: انتشارات حقوقدانان.
صفائی، حسین؛ امامی، اسدالله (1380). مختصر حقوق خانواده. تهران: نشر دادگستر.
عمید، حسن (1359). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
کمالان، مهدی (1360). قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران. تهران،: نشر برازش.
کاتوزیان، ناصر (1394). حقوق خانواده ج 1و 2. تهران: شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1372). حقوق مدنی خانواده. تهران: شرکت انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ سوم.
کاتوزیان، ناصر (1388). قواعد عمومی قراردادها. تهران: شرکت سهامی انتشار.
کریمی، عباس (1397). چهل گفتار حقوقی. تهران: نشر دادگستر.
مراغه‌ای، میرفتاح (1418 ق) العناوین الفقهیه. قم: انتشارات النشر الاسلامی.
منوچهریان، مهرانگیز (1342). وضع حقوق زن در جهان و طرح قانون خانواده. تهران: اتحادیه زنان حقوقدان ایران.
میرزای قمى، ابوالقاسم بن محمدحسن (1357). جامع الشتات. تهران: انتشارات کیهان.
مظفری، مصطفی (1387). «وضع مالیات بر مهریه و آثار آن بر نهاد خانواده». فصلنامه خانواده پژوهی، 14(16)، ص 553-564.
مواد 1387 تا 1581 قانون مدنی فرانسه. ترجمه دکتر الهه محسنی، دارالترجمه رسمی مشهد.
باب5 از 21 باب کتاب سوم قانون مدنی فرانسه
پایگاه خبری ابن‌سینا، کد خبر 1401030201731، 3 خرداد 1401.
پایگاه خبری ایمن 3 خرداد 1401.
پایگاه خبری اختیار 6 ماهه اخیر. کانون وکلا
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری آیت الله العظمی خامنه­ای.
 
Solidarité familiale
Encyclopedie (1975). Dalloz, droit civil régimes matrimoniaux, Paris: Edition
Mazand, Henri et Leon (1982). Leçons de Droit Civil: Régimes Matrimoniuax (5ème Edition). Paris: Edition Montchrestiem.
Masson, J.; and Mc Rentney, S. (1997). Principles of Family Law (Sixth Edition). Sweden: Sweet and Maxwell.