بررسی فقهی و حقوقی اهلیت صغیر ممیز و سفیه در انعقاد عقود رایگان

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسنده

استادیار گروه حقوق- دانشکده علوم انسانی و اجتماعی- دانشگاه گلستان – گرگان- ایران

10.30497/flj.2024.246425.2031

چکیده

قانون مدنی در مواد متعدد به لزوم وجود اهلیت برای طرفین معامله تاکید می‎کند و اشخاص فاقد اهلیت را از انعقاد معامله منع می‎نماید. از جمله اشخاص فاقد اهلیت، صغیر ممیز و سفیه هستند که چون قدرت تشخیص سود و زیان خویش را ندارند، معاملات و تصرفاتشان در امور مالی، غیر نافذ دانسته شده است. اما علی رغم این حکم کلی، قانونگذار در قسمت پایانی مواد 1212 و 1214 به آن‎ها اجازه تملک بلا عوض را داده است. علت اصلی این حکم، آن است که در قبول تملک بلا عوض هیچ گونه ضرری به صغیر ممیز و سفیه نمی رسد. البته این حکم استثنایی صرفا در خصوص عقود رایگان تملیکی جاری است و در عقود رایگان غیر تملیکی، صغیر ممیز و سفیه، اهلیت پذیرش عقد را ندارند، زیرا ممکن است به دلیل دانش و آگاهی کم، باعث ورود زیان به خود گردند. از طرفی اگر عقد رایگان تملیکی، متضمن شرط عوض یا تعهدی باشد، دیگر صغیر ممیز و سفیه اهلیت قبول عقد را ندارند، چون قبول این عقد منجر به دخالت آنان در اموال خود خواهد شد و دخالت ولی یا قیم آن‎ها را می طلبد. لذا این پژوهش با شیوه توصیفی و تحلیلی و با رویکردی فقهی و حقوقی به بیان اهلیت صغیر ممیز و سفیه در عقود رایگان می پردازد و موارد اهلیت یا عدم اهلیت آنان را بیان می دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential and legal examination of the competence of minor auditors and fools in concluding free contracts

نویسنده [English]

  • somayeh zohuri
Assistant Professor of law, Faculty of Humanities, Golestan University- gorgan-iran
چکیده [English]

The civil law in many articles emphasizes the need for the parties to the transaction to have legal capacity and prohibits persons without legal capacity from concluding the transaction. Among the unqualified persons are minor auditors and fools who, because they do not have the ability to distinguish their profits and losses, their transactions and possessions in financial affairs are considered invalid. However, in spite of this general ruling, the legislator has allowed them to acquire without compensation in the final part of articles 1212 and 1214. The main reason for this ruling is that in accepting ownership without compensation, no harm will be done to the minor. Of course, this exceptional ruling is only valid for free acquisition contracts, and in non-acquisition free contracts, minors, minors, and fools are not eligible to accept the contract, because they may cause losses to themselves due to their lack of knowledge and awareness. On the other hand, if the contract of free acquisition includes the condition of exchange or obligation, minors and minors are no longer qualified to accept the contract. Because accepting this contract will lead to their involvement in their property and requires the involvement of their guardian or guardian. Therefore, this research, with a descriptive and analytical method, and with a jurisprudential and legal approach, deals with the expression of the eligibility of minors and minors in free contracts and states their eligibility or ineligibility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eligibility
  • minor auditor
  • fool
  • possession without change
  • free contract