تحولات تاریخی موانع و موجبات طلاق در "حقوق ارمنیان ایران"

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 دانش‏ آموخته کارشناسی ارشد ادیان و عرفان دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 دانشیار گروه ادیان و فلسفه دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

10.30497/flj.2024.77284

چکیده

ارمنیان ایران به عنوان یکی از اقوام هندواروپایی در طول تاریخ سه هزارساله خود در ارمنستان کهن و با پیشینه اقامت چهارصد ساله در ایران کنونی، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و مهاجرت‏های اجباری و اختیاری، در معرض بیشترین تحولات فکری، دینی و اجتماعی قرار گرفته ‏اند. بازتاب این تحولات را در آداب و قوانین خانواده در میان ارامنه می‏توان ردیابی کرد. این مقاله به اختصاربه گزارش و تحلیل تحولات قوانین و احکام مربوط به موجبات و موانع طلاق در تاریخ ارامنه ایران می‏پردازد و مقررات مربوط را عمدتاً در اناجیل، کتاب داداستان مخیتارگُش، کتاب حقوق کلیسای ارمنی و احوال شخصیه ارامنه از نرسس ملیک تانگیان، و مقررات احوال شخصیه اقلیت‏های دینی ایران و مصاحبه با صاحب‏نظران ارمنی بررسی و مقایسه می‏کند. این مقایسه تاریخی نشان می‏دهد مؤلفه‏ های مختلف از جمله متون دینی مسیحیت، قدرت کلیسا، شرایط و فضای فئودالیسم، اقلیت بودن در جوامع غیر مسیحی، عرف و پسند اجتماعی تا چه اندازه در این تحولات اثرگذار بوده ‌‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Historical Changes of Limitations and Causes of Divorce in the Rights of Iranian Armenians

نویسندگان [English]

  • azra khatami 1
  • hosein heydari 2
1 Master's degree in Religions and Mysticism, University of Kashan, Kashan, Iran
2 Associate Professor, Department of Religions and Philosophy, University of Kashan, Kashan, Iran
چکیده [English]

The Armenians of Iran, as one of the Indo-European tribes, have been exposed to the most intellectual, religious, social changes during their three thousand years history in ancient Armenia and with the background of 4 hundred years of resident in present-day Iran and due to their special geographical location and forced and voluntary migrations. The reflection of these changes can be sought in the customs and laws of the family among Armenians. This article briefly reports and analyzes the developments of the laws and injunctions related to the causes and obstacles of divorce in the Armenian history of Iran and then reviews and compares the laws in the Bibles, The Lawcode [Datastanagirk'] Of Mxit'ar GOŠ, the book of the Armenian Church Law, and the Civil Code of the Armenians by Nerses Malik Tangian, the personal status regulations of religious minorities in Iran and interviewing with Armenian experts.This historical comparison shows that different components such as the religious texts of Christianity, the power of the church, and the social conditions of feudalism, being a minority in non-Christian societies, custom and Social custom to some extent have been influenced in these developments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Armenians of Iran
  • causes of divorce
  • Armenian Church
  • personal status of religious minorities
  • The Lawcode [Datastanagirk'] Of Mxit'ar GOŠ

مراجع

کتاب مقدس (2002م). ترجمه قدیم هنری مارتین، ویلیام گلن،رابرت براوس و. انگلستان. انتشارات ایلام. چاپ سوم.
امامی، حسن (1353). حقوق مدنی جلد چهارم. تهران: کتابفروشی اسلامیه.
آوانسیان، آئیدا (بی‏تا). حقوق زن در کلیسای ارمنی. مرکز گفتگوی ادیان و تمدن‌ها. www.cid.icro.ir
باغبانی، جواد (1385). «مسیحیت و جامعه‏شناسی خانواده». نشریه معرفت، (103)، ص 61ـ107.
بی ناس، جان (1370). تاریخ جامع ادیان. ترجمه علی اصغر حکمت، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چاپ چهارم.
تانگیان، نرسس ملیک (2004). حقوق کلیسای ارمنی(به زبان ارمنی). تهران: بخش تربیت مسیحی خلیفه‏گری ارامنه تهران.
 تیموری، اعظم و حسین حیدری (1398). گزارش تاریخی و مردم شناسی آیین‌ها و باورهای ارمنیان اصفهان. قم: یاقوت.
خاتمی، عذرا (1394). «بررسی تطبیقی حقوق خانواده در میان ارامنه و زرتشتیان معاصر ایران». پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشگاه کاشان، به راهنمایی دکتر حسین حیدری و مشاوره دکتر رازمیک درمگردیچیان.
دورانت، ویل (1378). تاریخ تمدن. ترجمه احمد آرام، جلد3و4، ویرایش ششم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم.
رئیس زاده، محمد ودیگران (1389). حقوق اقلیت‌ها، حقوق زن کودک و چند جستار دیگر. تهران: نشر کتاب مرجع، چاپ اول.
زرگریان، سونا (1393). مصاحبه
زرگریان، کشیش خاچاطور (خردادماه1394). مصاحبه حضوری.
شاردن (1335). سیاحتنامۀ شاردن. ترجمه محمدعباسی، تهران.
غوگاسیان، وازگن س (1393). تاریخ ارامنه ایران. ترجمه سعید کریم پور، تهران: انتشارات امیرکبیر.
فتایی، گارگین (1389). «اولین اسناد و کتاب های حقوقی ارمنی»، فصلنامه فرهنگی پیمان، 14(52)، ص 174.  
فتایی، گارگین (1394). مصاحبه غیرحضوری.
فلسفی، نصرالله (1353). زندگانی شاه عباس اول: جلد سوم (دینداری، سی است مذهبی، سی است داخلی، عدالت، دارایی‌ها و املاک او). تهران. دانشگاه تهران.
کاتوزیان، ناصر (1382). حقوق مدنی خانواده. تهران: نشر میزان، چاپ سوم.
مجموعه قوانین و مقررات احوال شخصیه اقلیت‌های دینی ایرانی (1390). تهیه و تنظیم و انتشار: معاونت حقوقی ریاست جمهوری، معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات، تهران.
محقق داماد، سید مصطفی (1390). بررسی فقهی­حقوق خانواده نکاح و انحلال آن. تهران: مرکز نشرعلوم اسلامی، چاپ شانزدهم.
مینا محبوبه و فالی محسن (1402) «بررسی تطبیقی اصول بنیادین حقوق خانواده در برخی از کشورهای کامن لا و مقایسة آن با حقوق ایران». دوفصلنامة علمی فقه و حقوق خانواده، 28(78)، ص 280 ـ 257.
نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1397). تهران: مرکز آمار ایران.
  هاکس، جیمز (1377). قاموس کتاب مقدس. تهران: اساطیر.
Foley, w.m, Marriage (Christian)(1980). Encyclopedia of Religion and Ethics. Edited by James Hastings.Vol VIII. Life and Death Mulla.printed in England by the Scolar Press Likley.
Goŝ, Mxitaʹr, January (2000). THE LAWCODE [DATASTANAGIRK'] OF MXIT'AR GOŠ, Translated With Commentary­ and Indices by Robert W. Thomson, Publisher: Amsterdam-Atlanta, Rodopi
Nersoyan Tiran, Armenian Church (1986) in the Encyclopedia of Religion. Vol.1, Mircea Eliade (Editor), Macmillan Macmillan Publishing Company.
فقه و حقوق خانواده
دوره 29، شماره 80
اردیبهشت 1403
صفحه 311-337

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار