بررسی مبانی فقهی موافقان و مخالفان حضور زنان در ورزشگاه

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

حق دسترسی به فضاها و عرصه‌های ورزشی و امکان انجام فعالیت‌های آزادانه در آنها از برجسته‌ترین مطالبات زنان در زمان حاضر به شمار می‌آید؛ به‌ویژه مسئلة جواز حضور زنان تماشاچی در ورزشگاه‌های مردانه همواره مورد مناقشه و اختلاف‌نظر بوده است. فقهای معاصر مسئلة یادشده را با استناد به آیات و روایات مربوط به حرمت اختلاط و ایجاد مفسده، حرام می‌دانند؛ در حالی که موافقان برداشت‌های متفاوتی از آیات و روایات مربوط ارائه داده‌اند یا آنکه حضور در ورزشگاه را از مصادیق این ادله نمی‌دانند. در این نوشتار، ضمن دسته‌بندی حالات مختلف و متصور، ادلة طرفین مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند. حاصل آنکه به‌طور کلی، با توجه به نامناسب بودن ساختار ورزشگاه‌های مردانه برای حضور زنان، قطعاً حضور زنان در آنها نوعی از اختلاط مفسده‌انگیز است و ادلة موافقان در این زمینه، خدشه‌پذیر و ناتمام هستند. در عین حال و با توجه به اینکه صرفحضور زنان در ورزشگاه‌های مردانه دارای عنوان حرامی نیست، بلکه از حقوق زنان به شمار می‌آید، دولت می‌بایست با ایجاد شرایط مناسب، امکان حضور زنان را فراهم کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating Jurisprudential Bases of Supporters and Opponents regarding the Presence of Women in the Stadium

نویسندگان [English]

  • zohre Hajian Forushani 1
  • mohammad reza hamidi 2
  • Fateme Savaedi 3
1 , Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Faculty of Theology & Islamic Studies, ShahidChamran University of Ahvaz,, Ahvaz, Iran.
2 Assistant Professor of Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Faculty of Theology & Islamic Studies, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
3 Graduate master, Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Faculty of Theology & Islamic Studies, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

The right of access to sports spaces and arenas and the freely perform related activities in such places is one of the most prominent demands of women at the present time; in particular, the issue of the permitting women to enter stadiums has always been a subject of controversy and disagreement. Contemporary jurists consider the mentioned issue to be Ḥaram (Forbidden) by referring to the verses and narrations related to the taboo nature of mixed presence of men and women in a place and the subsequent moral corruptions. While proponents have presented different interpretations of the related verses and narrations, or they do not consider the presence in the stadium as one of the examples of these proofs. In this article, while categorizing different and imagined situations, the arguments of the both parties have been investigated. Therefore, in general, due to the inappropriateness of the structure of men's stadiums for the presence of women, the presence of women in such places is definitely a kind of corrupting behavior, and the arguments of the proponents in this regard are flawed and incomplete. At the same time, considering that the mere presence of women in men's stadiums is not forbidden and is considered one of women's rights, the government should provide appropriate conditions to allow women's presence in such places.

کلیدواژه‌ها [English]

  • women's rights
  • stadium
  • mixed
  • corruption
  • right to freedom
  • قرآن کریم.
  • ابن بابویه، محمد بن علی (1363). من لایحضره الفقیه. قم: مؤسسه جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه بقم، مؤسسه النشر الاسلامی.
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (1405ق). لسان العرب. قم: نشر ادب حوزه.
  • اشتهاردی، علی‌پناه (1417ق). مدارک العروه. تهران: منظمه الاوقاف و الشوون الخیریه، دار الاسوه للطباعه و النشر.
  • انصاری، محمدعلی (خلیفه شوشتری) (1415ق). الموسوعه الفقهیه المیسره. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
  • بجنوردی، حسن (1377). القواعد الفقهیه. قم: نشر الهادی.
  • تبریزی، جواد (1391). صراط النجاه. قم: دار الصدیقه الشهیده(س).
  • جعفریان، رسول (1380). رسائل حجابیه. قم: دلیل ما.
  • جمعی از پژوهشگران (1423ق). موسوعه الفقه الاسلامی طبق المذهب اهل‌البیت علیهم‌السلام. قم: مؤسسة دایرة‌المعارف فقه اسلامی برمذهب اهل‌بیت علیهم‌السلام.
  • جهانگیر، زهرا و کاوه پیشقدم، محمدکاظم (1398). «بررسی تطبیقی جایگاه حقوق شهروندی زنان در قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامة زن و جامعه، 10(2)، ص119ـ148.
  • حر عاملی، محمد بن حسن (1416ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث.
  • حسینی طهرانی، محمدحسین (1421ق). ولایت فقیه. مشهد: علامه طباطبایی.
  • حلی (علامه)، حسن بن یوسف (1414ق). تذکره الفقهاء (الطهاره الی الجعاله). قم: مؤسسة آل‌البیت(ع) لاحیاء التراث.
  • دهقان‌نژاد، رضا (1395). «حریم‌شناسی زن و مرداز منظر قرآن کریم». مجموعه مقالات ششمین همایش قرآن کریم سفینه‌النجاه عصر با موضوع فرهنگ و عفاف و حجاب.
  • روحانی، محمدصادق (1383). استفتائات. قم: حدیث دل.
  • سبحانی تبریزی، جعفر (1389). استفتائات. قم: مؤسسة امام علی(ع).
  • سبحانی تبریزی، جعفر (1418ق). نظام القضاء و الشهاده فی الشریعه الاسلامیه الغراء. قم: مؤسسة امام صادق علیه‌السلام.
  • سند، محمد (1394). سند العروه الوثقی (الاجتهاد و التقلید). تهران: دارالکوخ.
  • سیفی، علی‌اکبر (1386). دلیل تحریر الوسیله (ولایه الفقیه). قم: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  • صدر، سید محمد (1420ق). ماوراء الفقه. لبنان: دار الأضواء للطباعه و النشر و التوزیع.
  • طباطبایی، سید محمدحسین (1363). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمة سید محمدباقر موسوی همدانی. بی‌جا: بنیاد فکری و علمی علامه طباطبایی.
  • ـــــــــــــــ (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسة انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
  • طبرسی، فضل بن حسن (1426ق). مجمع البیان. تهران: دارالاسوه.
  • طریحی، فخرالدین (1408ق). مجمع ‌البحرین. تحقیق سید احمد حسینی. بی‌جا: بی‌نا.
  • طوسی، محمد بن حسن (1407ق). الخلاف. قم: جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه بقم. مؤسسه النشر الاسلامی.
  • عبدالقادر، محمد (1415ق). مختار الصحاح. تحقیق احمد شمس‌الدین. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • علوی گرگانی، محمدعلی (1384). اجوبه المسائل. قم: دفتر حضرت آیت‌الله علوی گرگانی.
  • ـــــــــــــــ (1394). «نظر مراجع عظام تقلید درباره حضور بانوان در ورزشگاه‌ها». مندرج در https://www. yjs. news/fa/news/5180630.
  • فاضل لنکرانی، محمد (1408ق). تفصیل الشریعه (الصلاه). قم: مؤلف.
  • فخار طوسی، جواد (1397). حضور زنان در ورزشگاه. تهران: پژوهشکدة فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به سفارش مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست ‌جمهوری.
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (1409ق). کتاب العین. بی‌جا: بی‌نا.
  • ـــــــــــــــ (1410ق). کتاب العین. تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی، بی‌جا: بی‌نا.
  • قرطبی، محمد بن احمد (1427ق). الجامع لاحکام القرآن. بیروت: مؤسسه الرساله
  • قمی، علی بن ابراهیم (1404ق). تفسیر قمی. تحقیق و تصحیح طیب موسوی جزایری. قم: دار الکتاب.
  • کلینی، محمد بن یعقوب (1363). الکافی. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (1403ق). بحار الانوار. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • ـــــــــــــــ (1363). مرآه العقول فی شرح اخبار آل‌الرسول. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  • محقق کرکی، علی بن حسین (1414ق). جامع المقاصد. قم: مؤسسة آل‌البیت(ع).
  • مطهری، مرتضی (1379). مسئلة حجاب. بی‌جا: انتشارات صدرا.
  • ـــــــــــــــ (بی‌تا). فقه و حقوق (مجموعه آثار)، جلد 19. قم: بی‌نا.
  • مفید، محمد بن محمد (1413ق). احکام النساء. قم: الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1377). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  • ـــــــــــــــ (1378). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ سی‌وهشتم.
  • ـــــــــــــــ (1427ق). استفتائات. قم: مدرسه الامام علی بن ابی‌طالب(ع).
  • ـــــــــــــــ (1398). نظر آیت‌الله مکارم دربارة ورود زنان به ورزشگاه‌ها. https://www. tabnak. ir.
  • ـــــــــــــــ. (1394). «نظر مراجع عظام تقلید دربارة حضور بانوان در ورزشگاه‌ها». مندرج در https://www. yjs. news/fa/news/5180630.
  • موحدی نجفی، محمدباقر (1387). البرهان السدید فی الاجتهاد و التقلید. قم: دارالتفسیر.
  • موسوی خمینی، روح‌الله (1381). توضیح المسائل (امام و مراجع). قم: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  • ـــــــــــــــ (1392). استفتائات. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • نجفی، محمد بن حسن (1417ق). معجم فقه الجواهر. بیروت: دار الغدیر للطباعه و النشر و التوزیع.
  • ـــــــــــــــ (1421ق). جواهرالکلام. قم: مؤسسة دایرة‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع).
  • نوری همدانی، حسین (1394). «نظر مراجع عظام تقلید دربارة حضور بانوان در ورزشگاه‌ها». مندرج در https://www. yjs. news/fa/news/5180630.
  • واقدی، محمد بن عمر(1409ق). کتاب المغازی. تحقیق مارسدن جونس. بیروت: مؤسسه اعملی.
  • هاشمی شاهرودی، محمود (1382). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌بیت(ع). قم: مؤسسة دایرة‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت(ع).
  • یزدی، محمد (1374). فقه القرآن. قم: اسماعیلیان.