اطاعت فرزندان از والدین مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش ‏آموخته کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی؛ طلبة سطح 3 حوزة علمیة قم، قم، ایران.

2 استادیار گروه اخلاق. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، قم، ایران.

چکیده

اختلالات اضطرابی از شایع‌ترین اختلال‌های روان‌پزشکی هستند که سالانه موجب ایجاد مشکل در میلیون‌ها نفر می‌شوند. مؤلفة اصلی در این اختلال «نگرانی» است. اگر والدینِ فردی دچار اختلال اضطراب فراگیر باشند، دائماً به دنبال اطمینان‌خواهی از فرزندشان هستند و بخشی از این رفتارهای ایمنی‌بخش در قالب دستوراتی صورت می‌گیرد که چنین والدینی به فرزندان خود می‌دهند. از طرفی، اطاعت از والدین یکی از موضوعات مطرح‌شده در روایات آل‌الله علیهم‌السلام است. محقق در پی آن است تا با بررسی ویژگی‌های اختلال اضطراب فراگیر در علم روان‌شناسی نوین و بررسی فقهی حکم اطاعت از والدین براساس نظر فقهای شیعه، تکلیف فرزندانِ این والدین را مشخص نماید. در این پژوهش، علاوه‌بر استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، از روش اجتهاد دینی استفاده شده است. در انتها روشن شد که اطاعت از والدین به‌صورت مطلق واجب نیست؛ بلکه فقط در دو حالت، اطاعت از ایشان واجب است و فرزندانِ والدینِ دارایِ اختلالِ اضطرابِ فراگیر مجبور به اطاعت از اوامر و نواهی والدینشان، که ناشی از اختلال آنهاست، نیستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Obedience of children to parents suffering from generalized anxiety disorder, jurisprudential and psychological.

نویسندگان [English]

  • Majid Ghandizadeh 1
  • Hamid rafiee honar 2
1 Master of general psychology at Imam Khomeini Research Institute
2 Assistant Professor and Academic Board of Islamic Culture and Thought Research Institute. Qom, Iran.
چکیده [English]

Anxiety disorders are one of the most common psychiatric disorders that cause problems for millions of people every year. The main component in this disorder is "worry". If an individual's parents suffer from generalized anxiety disorder, they are constantly looking for reassurance from their child. And part of these safety-related behaviors take place in the form of instructions that such parents give to their children; On the other hand, obedience to parents is one of the issues raised in the hadiths of the family of Allah, may peace be upon them, the researcher seeks to investigate the characteristics of pervasive anxiety disorder in modern psychology and jurisprudence on the ruling of obeying parents based on the opinion of Shia jurists, the duty of children Specify these parents. In this research, in addition to using the analytical descriptive method, the religious ijtihad method has been used; In the end, it became clear that obeying parents is not absolutely obligatory, but obeying them is obligatory only in two cases, and the children of parents with generalized anxiety disorder do not have to obey their parents' commands and commands, which are caused by their disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obedience to parents
  • generalized anxiety disorder
  • obedience to father
  • legal. psychological

مراجع

  • ابن ابی‌جمهور، محمد بن زین‌الدین؛ مرعشی، شهاب‌الدین و عراقی، مجتبی (۱۴۰۳/ ۱۹۸۳). عوالی اللئالی العزیزیه فی الأحادیث الدینیه، جلد 1. قم: مؤسسة سیدالشهدا(ع).
  • ابن بابویه، محمد بن علی (1378ق). عیون أخبارالرضا. بی جا: انتشارات جهان.
  • ابن شعبه حرانى، حسن بن على (1363 ق). تحف العقول. تصحیح علی‌اکبر غفاری. قم: مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ دوم.
  • ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی (1379 ق). مناقب آل ابی‌طالب(ع). تصحیح محمدحسین آشتیانی و هاشم رسولی، قم: مؤسسة انتشارات علامه.
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (1414 ق). لسان العرب. تصحیح احمد فارس. بیروت: انتشارات دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ سوم.
  • ابن‌بابویه، محمد بن علی (بی‌تا). عیون أخبار الرضا علیه‌السلام. تصحیح مهدی لاجوردی. تهران: جهان.
  • ابن‌بابویه، محمد بن علی؛ مدرس گیلانی، مرتضی (۱۳۶۲). الخصال، جلدهای ۱ و ۲. تهران: جاویدان.
  • اردبیلی، احمد بن محمد (بی‌تا). زبده البیان فی أحکام القرآن. تحقیق و تصحیح محمدباقر بهبودی. تهران: المکتبه الجعفریه لإحیاء الآثار الجعفریه.
  • اعرافی، علی‌رضا (1391). فقه تربیتی؛ مبانی و پیش‌فرض‌ها. تحقیق سید نقی موسوی. قم: انتشارات مؤسسة فرهنگی ـ هنری اشراق و عرفان.
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم (1409 ق). کفایه الاصول. قم: انتشارات مؤسسة آل‌البیت.
  • تبریزى، جواد بن على (1427 ق). صراط النجاه. قم: انتشارات دار الصدیقه الشهیده.
  • حر عاملی، محمد بن حسن (بی‌تا). وسائل الشیعه. قم: مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث.
  • ـــــــــــــــ (1412 ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. تحقیق محمدرضا الحسینی الجلالی. قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث.
  • حر عاملى، محمد بن حسن (1414 ق). هدایه الأمه إلى أحکام الأئمه علیهم‌السلام. مشهد: مجمع البحوث الإسلامیه.
  • حسینی شاهرودى، سید محمود بن على (1402 ق). کتاب الحج. قم: انتشارات مؤسسة انصاریان.
  • حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى (1412 ق). منتهى المطلب فی تحقیق المذهب. مشهد: انتشارات مجمع البحوث الإسلامیه.
  • دادستان، پریرخ (1396). روان‌شناسی مرضی تحوّلی از کودکی تا بزرگسالی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت)، چاپ شانزدهم.
  • داگاس، مایکل و رابی چاود، ملیسا (1401). درمان شناختی رفتاری برای اختلال اضطراب فراگیر. ترجمة مهدی اکبری، مسعود چینی فروشان و احمد عابدیان. تهران: انتشارات ارجمند.
  • دستغیب، عبدالحسین (1388). گناهان کبیره. قم: انتشارات جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
  • دعاس، احمد عبید (1425 ق). اعراب القرآن الکریم. دمشق: انتشارات دار الفارابی للمعارف.
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. تصحیح صفوان عدنان داوودی. بیروت: انتشارات دار العلم ـ الدار الشامیه.
  • راوندی، سعید بن هبه‌الله (1405 ق). فقه القرآن. قم: منشورات مکتبه آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی.
  • رضی، محمد بن حسین (1414 ق). نهج‌البلاغه. تصحیح عزیزالله عطاردی. قم: انتشارات نهج‌البلاغه.
  • روشن چسلی، رسول (1398). آسیب‌شناسی روانی بر مبنای DSM-5. تهران: انتشارات ابن سینا.
  • زارعی سبزواری، عباسعلی و آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین (۱۴۳۰). کفایه الأصول (با تعلیقه زارعی سبزواری). قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
  • سادوک، بنجامین جیمز؛ سادوک، ویرجینیا آلکوت و روئیز، پدرو (1395). خلاصة روان‌پزشکی کاپلان و سادوک. ترجمة فرزین رضاعی. تهران: انتشارات ارجمند، چاپ سوم.
  • سادوک، بنیامین، سادوک، ویرجینا (1394). خلاصة روان‌پزشکی علوم رفتاری ـ روان‌پزشکی بالینی. ترجمة فرزین رضاعی. تهران: انتشارات ارجمند.
  • سبزواری، محمد (1419 ق). ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن. بیروت: انتشارات دار التعارف للمطبوعات.
  • سلیگمن، مارتین ای‌پی و روزنهان، دیوید ال (1386). آسیب‌شناسی روانی. ترجمة یحیی سیدمحمدی. تهران: انتشارات ساوالان.
  • شیخلی، بهجتعبدالواحد (۱۴۲۷ ق). اعراب القرآن الکریم. بیروت: دار الفکر.
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1409 ق). العروة الوثقی فیما تعم به البلوی. بیروت: انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم.
  • طباطبایی یزدى، سید محمدکاظم (1419 ق). العروة الوثقى (المحشّى). قم: انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
  • طباطبایی، محمدحسین (1390 ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۰6 ق). مجمع البیان. تصحیح هاشم رسولی و فضل الله یزدی طباطبایی،. بیروت: دار المعرفه.
  • عاملی، محمد بن مکی (1400 ق). القواعد و الفوائد. قم: انتشارات کتابفروشی مفید.
  • علی‌پور، مهدی و حسنی، حمیدرضا (1390). پارادایم اجتهادی دانش دینی (پاد). ویرایش سعیدرضا علی‌عسگری. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  • علیدوست، ابوالقاسم و ساجدی، مهدی (1390). بررسی فقهی اطاعت زوجه از زوج. حقوق اسلامی، 8(29)، صص7-31.
  • عیاشى، محمد بن مسعود (1380 ق). التفسیر العیّاشی. تهران: انتشارات مکتبه العلمیه الاسلامیه.
  • غزالی، محمد بن محمد (1404 ق). احیاء العلوم الدین. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (1409 ق). العین. تصحیح مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی. قم: انتشارات هجرت، چاپ دوم.
  • فیومی، احمد (بی‌تا). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: منشورات دارالرضی.
  • قرآن کریم.
  • قمى، على بن ابراهیم (1363). تفسیر القمی. قم: انتشارات دار الکتاب، چاپ سوم.
  • کرباسی، محمدجعفر (1422 ق). اعراب القرآن. بیروت: انتشارات دار و مکتبه الهلال.
  • کلینى، محمد بن یعقوب (1407 ق). الکافی. تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی. تهران: انتشارات الاسلامیه، چاپ چهارم.
  • گیلانى (میرزای قمی)، ابوالقاسم بن محمدحسن (1413 ق). جامع الشتات فی أجوبه السؤالات. تصحیح مرتضی رضوی. تهران: انتشارات مؤسسة کیهان.
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (۱۴۰۳ ق). بحار الانوار، جلد 71. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • مصطفوی، حسن (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • مظفر، محمدرضا (1430 ق). اصول الفقه. قم: انتشارات مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم، چاپ پنجم.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1371). تفسیر نمونه. تهران: انتشارات دار الکتب الاسلامیه.
  • موسوی بجنوردی، سید محمد و جبارزارع، مرضیه. (1388). «بررسی نسب کودکان ناشی از تلقیح مصنوعی با رویکردی بر نظر امام خمینی». پژوهشنامة متین، 11(45)، ص 21ـ40.
  • موسوی خمینی، سید روح‎اللّه (1423 ق). تهذیب الأصول. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  • موسوی خمینی، سید مصطفی (1418 ق). تحریرات فی الاصول. قم: انتشارات مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  • نایینی، محمدحسین (1352). اجود التقریرات. قم: انتشارات العرفان.
  • نجفی، محمدحسن (1404 ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. تصحیح عباس قوچانی و علی آخوندی. بیروت: انتشارات دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم.
  • نجفى، جعفر بن خضر مالکى (1422 ق). کشف‌الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزة علمیة قم.
  • نراقی، احمد (1380). رسائل و مسائل. قم: نشر کنگرة بزرگداشت محققان نراقی.
  • نراقی، مهدی بن ابی‌ذر (بی‌تا). جامع‌السعادات. تصحیح محمد کلانتر. بیروت: انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.
  • نوری، حسین بن محمدتقی (1408 ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. قم: مؤسسة آل‌البیت.

http://www.rohani.ir ـ   استفتاء کد 18322-2125،

 

  • American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders (DSM), fifth ED, Washington, DC and London: American Psychiatric Publishing.
  • Ballenger, J., Davidson, J., and Lecrubier, Y., et al. (2001). Consensus statement on
    generalised anxiety disorder from the international concensus group on depression and anxiety. J Clin Psychiatry, 62(11), 53-58.
  • Barlow DH (2004). Anxiety and its disorders: The nature and treatment of anxiety and panic. New York: Guilford press.
  • Buhr, K., & Dugas, M. J. (2002). Investigating the construct validity of intolerance of uncertainty and its unique relationship with worry. AnxietyDisorder, 20, 222-236.
  • Che Haslina, A., Hairul Nizam, I., Norshfrin, A.,& Wan Syakria Meor, H (2012), "Generalized anxiety disorder from Islamic and western perspectives". World Journal of Islamic History and Civilization, 2(1), 44-52.
  • Dugas M, Robichaud M. (2007), Cognitive Behavioral Treatment for Generalized Anxiety Disorder from science to practice, New York and London: Routledge.
  • Dugas, M. J., Buhr, K., & Ladouceur, R. (2004). The role of intolerance of uncertainty in etiology and maintenance. In: R. G. Heimberg, C. L. Turk, & D. S. Mennin (Eds.). Generalized anxiety disorder: Advances in research and practice. New York: Guilford Press.
  • Rygh, J. L., & Sanderson, W. C (2004), Treating generalized anxiety disorder: Evidence-based strategies, tools and techniques. New York: Guilford Press.
فقه و حقوق خانواده
دوره 27، شماره 77
آبان 1401
صفحه 252-227

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار