معناشناسی «وعده» و «تعهد» و تاثیر آن بر تفسیر ماده 1035 قانون مدنی ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختة کارشناسی‌ارشد حقوق خانواده. دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران. تهران. ایران

2 استادیار گروه حقوق دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران. تهران. ایران

چکیده

مفهوم واژه‌ی «وعده» در اصطلاح حقوقی و تشابه یا تفاوت معنایی آن‌ با مفهوم «تعهد»، از موضوعات اختلافی میان حقوق‌دانان است. این واژه‌ در قوانین ایران‌، تنها در ماده 1035 قانون مدنی و درباب «وعده‌ی نکاح» به‌کار رفته‌است. از همین رو، اختلاف نظر درباره ی معنای وعده، سببب شده است تا حقوق دانان تفاسیر متفاوتی از این ماده ارائه دهند. هدف این پژوهش، بررسی دقیق معانی دو واژه‌ی «وعده» و «تعهد»، بیان آراء متفاوت و تلاش در جهت برگزیدن معنای صحیح این واژگان است. در نهایت، تاثیر این اختلاف‌نظر، در بروز برداشت‌های متفاوت از ماده 1035 قانون مدنی مورد بررسی قرارگرفته و تفسیر صحیح‌تر از ماده فوق، ارائه و تبیین خواهدشد. نوشتار حاضر، پژوهشی از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و اطلاعات آن به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده‌است. بررسی‌های به‌عمل آمده نشان داد، اولا وعده به معنای قول و قرار ساده، مفهومی متمایز از تعهد و فاقد عنصر الزام‌آوری است؛ ثانیا، با این بیان، حکم ماده 1035 قانون مدنی مبنی‌بر الزام‌آور نبودن وعده‌ی نکاح، محدود به موارد «وعده‌ی صرف» به نکاح بوده و شامل مواردی که حاوی تعهد طرفین به ازدواج در آینده می‌باشد، نخواهدبود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Semantics Of "Promise" and "Commitment" and Its Effect On The Interpretation Of The Article 1035 Of The Iranian Civil Code

نویسندگان [English]

  • Mansoureh sadat Mirbagheri 1
  • Maryam Sadat Mohaghegh Damad 2
1 Master of ّ Family Law from Imam Sadiq University-Women's Campus. Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Law, Imam Sadegh (AS) University, Sisters Campus. Tehran. Iran
چکیده [English]

The meaning of the word "promise" in the legal term and its semantic similarity or difference with the concept of "commitment" is one of the topics of dispute among jurists. This term is used in the Iranian rules only in Article 1035 of the Civil Code and in relation to the "promise of marriage". Therefore, disagreements about the meaning of the promise, has led jurists to offer different interpretations of this article. The purpose of this research is to carefully study the meanings of the two words "promise" and "commitment", expressing different opinions and trying to choose the correct meaning of these words. Finally, the effect of this disagreement in meaning on the manifestation of different interpretations of Article 1035 of the Civil Code will be examined and the more accurate interpretation of the above article will be presented and explained. The present article is a descriptive-analytical research and its information has been collected by library method. Studies have shown that, first, promise means a simple word, it is a concept which distinct from commitment and lacks the element of binding; Secondly, based on this explanation, the sentence of Article 1035 of the Civil Code including that the promise of marriage is not binding, is limited to the cases of "mere promise" to the marriage and does not include the cases that contain the commitment of the parties to marry in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Promise
  • Commitment. Promise of Marriage
  • Commitment to Marriage
  • Revocable Contract. Article 1035 of the Iranian Civil Code
ـ القرآن الکریم.
ـ ابن منظور، جمال‌الدین محمد بن مکرم (1414 ق). لسان العرب. بیروت: دارالفکر و للطباعه و النشر و التوزیع.
ـ امامی، سید حسن (1385). حقوق مدنی، جلد 1. تهران: انتشارات اسلامیه.
ـ ـــــــــــــــ (1386). حقوق مدنی، جلد 4. تهران: انتشارات اسلامیه.
ـ انصاری، مسعود و طاهری، محمدعلی (1384). دانشنامة حقوق خصوصی. تهران: محراب فکر.
ـ جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1376). ترمینولوژی حقوق. تهران: کتابخانة گنج دانش.
ـ ـــــــــــــــ (1376). حقوق خانواده، تهران: کتابخانة گنج دانش.
ـ ـــــــــــــــ (1378). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: کتابخانة گنج دانش.
ـ الجوهری، اسماعیل بن حماد (1410 ق). الصحاح ـ تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت: دار العلم للملایین.
ـ دهخدا، علی‌اکبر (1373). لغت‌نامة دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
ـ الراغب الاصفهانی، حسین بن محمد (1412 ق). مفردات الفاظ القرآن. لبنان ـ سوریه: دار العلم ـ الدار الشامیه.
ـ الزبیدی، مرتضی (1414 ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
ـ سنهوری، عبدالرزاق (1382). دورة حقوق تعهدات. ترجمة محمدحسین دانش‌کیا و سید مهدی دادمرزی. قم: انتشارات دانشگاه قم.
ـ شهیدی، مهدی (1390). حقوق مدنی (تشکیل قراردادها و تعهدات). تهران: مجد.
ـ صفایی، سید حسین و امامی، اسدالله (1385). حقوق خانواده. تهران: دانشگاه تهران.
ـ صفایی، سید حسین (1390). قواعد عمومی قراردادها. تهران: میزان.
ـ طباطبایی، محمدحسین (1383). تفسیر المیزان. ترجمة سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، چاپ هجدهم.
ـ کاتوزیان، ناصر (1390). حقوق خانواده. تهران: شرکت سهامی انتشار.
ـ ـــــــــــــــ (1395). قواعد عمومی قراردادها. تهران: شرکت سهامی انتشار.
ـ ـــــــــــــــ (1374). نظریة عمومی تعهدات. تهران: یلدا.
ـ گرجی، ابوالقاسم و همکاران (1384). بررسی تطبیقی حقوق خانواده. تهران: دانشگاه تهران، چاپ اول.
ـ محقق داماد، سید مصطفی (1395). بررسی فقهی حقوق خانواده؛ نکاح و انحلال آن. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
ـ ـــــــــــــــ (1395). نظریة عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
ـ معین، محمد (1371). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات سپهر.
ـ موسوی بجنوردی، محمدکاظم (1387). دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
ـ الموسوی الخوئی، سید ابوالقاسم (1410 ق). منهاج الصالحین. قم: مدینه العلم.
ـ میرباقری، منصوره سادات (1400). تعهد بر نکاح و ضمانت‌اجرای آن در نظام حقوقی ایران با تکیه بر آرای قضایی. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران.
ـ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران.