مستحق نفقه در بائنه باردار

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

2 دانش ‏آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه قم و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

چکیده

با وقوع عقد نکاح، زوج متعهد به پرداخت نفقه زوجه می‏شود و این تکلیف قانونی تا پایان رابطة زوجیت ادامه می‏ یابد ولیکن در مواردی با انحلال رابطة زوجیت، تکلیف زوج به پرداخت نفقه استمرارمی ‏یابد. به استناد ماده 1109 قانون مدنی در صورت وقوع طلاق رجعی به‌طور مطلق و طلاق بائن و فسخ نکاح به‌شرط بارداربودن زوجه، تکلیف شوهر به پرداخت نفقه مسلم خواهد بود. هدف این پژوهش تشخیص مستحق نفقه در مورد بائنه باردار است که به روش توصیفی ـ تحلیلی و استنباطی و با جمع‌آوری داده‏ ها به‌صورت کتابخانه‌ای انجام شده است.در این رابطه دو نظریة عمده مطرح شده است:گروهی حامل و عده‏ ای نیز حمل را مستحق دریافت نفقه می‏ دانند و برای اثبات موضع خود به دلایلی استناد کرده‏ اند. قانون‌گذار از نظر اول پیروی کرده است. این دیدگاه خالی از قوت نیست، ولی مصلحت جنین اقتضا دارد تا نظام حقوقی مستقلی برای تضمین نفقه جنین در نظر گرفته شود. نفقه‏ای که مطلق در ایام عده به مطلقه می ‏پردازد، از آثار نکاح سابق است که هم چنان برقرار است. زمانی که نفقه به مطلقه بائنه پرداخت می‏ شود، مطلقه به‌طور مستقیم و جنین به‌طور غیرمستقیم از آن بهره‏ مند می ‏شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Entitled to alimony about pregnant divorcee

نویسندگان [English]

  • Nasrin Karimi 1
  • Fatemeh Ahmadi 2
1 Assistent ProfessorDepartment of Fiqh (jurisprudence) and basis of Islamic law, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, IranQom Branch, Qom, Iran.
2 Department of law, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran
چکیده [English]

According to the law, upon the marriage, the husband is obligated to pay alimony to the wife and this legal obligation continues until the end of marital relationship, but in some cases despite of divorce and disbandment of marriage relation, the spouse's obligation to pay alimony continues. According to the Article 1109 of the Civil Code, in the case of revocable divorce absolutely and  in all circumstances, and  in irrevocable divorce and termination of marriage, if the wife is pregnant, alimony must certainly be paid by husband. The purpose of this study is to determine the entitled alimony for pregnant women, which has been done by descriptive-analytical and inferential methods and by collecting data in a library. In this regard two main views have been proposed; some believe the pregnant woman is entitled to receive alimony and others believe that the unborn child is, and they cited to the specific reasons to prove their point of view. The first view was followed by the legislator. Although accepting this point of view is more suitable, but, the interests of the fetus require that an independent legal system be established to guarantee fetal alimony. The alimony which is paid by the husband to divorced woman in the waiting period of Divorce (Oddah) is the effects of previous marriage that still exists. When the alimony is paid to divorcee, she benefits it directly and the unborn child indirectly benefits from it indirectly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alimony
  • Fetus
  • Pregnant woman
  • irrevocable divorce
  • Entitled to alimony

مراجع

قرآن کریم
اسعدی، سید حسن(1387). خانواده و حقوق آن. مشهد: به نشر.
انصاری، مرتضی(1404هـ). مطارح الانظار. قم: مؤسسه آل البیت.
ابن منظور، محمد بن مکرم(1412هـ). لسان العرب. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
امامی، سید حسن(1384). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه.
آلوسی بغدادی، محمود(1415هـ). روح المعانی. بیروت: دارالکتب العلمیه.
بحرانی، یوسف(1409هـ). حدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
بغوی، ابومحمد بن الحسین(1418هـ). التهذیب فی فقه الامام الشافعی. بیروت: دارالکتب العلمیه.
بهوتی، منصور بن یوسف(1416هـ). شرح منتهی الارادات. بیروت: عالم الکتب.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1386). حقوق خانواده. تهران: گنج دانش.
جوهری، ابونصر(1407هـ). الصحاح: تاج اللغه وصحاح العربیه. بیروت: دارالعلم للملایین.
حر عاملی، محمد بن حسن(1409هـ). وسائل الشیعه. قم: آل البیت(ع) لاحیاء التراث.
حلی، حسن بن یوسف(1418هـ). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارت اسلامی.
ــــــــــــ(1388). مختلف الشیعه فی احکام الشریعه. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
ــــــــــــ(1421هـ). تحریرالاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه. قم: مؤسسه الامام الصادق(ع).
دهخدا، علی اکبر(1377). لغت نامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، محمدبن ابی قاسم(1383). المفردات فی غریب القرآن. قم: ذوی القربی.
رملی، محمد بن ابی العباس احمد(1414هـ). نهایه المحتاج الی شرح المنهاج. بیروت: دارالکتب العلمیه.
روشن، محمد(1390). حقوق خانواده. تهران: جنگل.
سبزواری، محمد باقر بن محمد(1390). کفایه الاحکام (مرتضی واعظی اراکی، محقق). قم: انتشارات اسلامیه.
سلطانی نسب، رضا(1365). جنین شناسی انسان: بررسی تکامل طبیعی و غیر طبیعی انسان. تهران: دانش پژوه.
شهیدی، مهدی(1380). وضعیت حقوقی کودک آزمایشگاهی. تهران: سمت.
صاحب بن عباد، ابوالقاسم اسماعیل(1414هـ). المحیط فی اللغه. بیروت: عالم الکتاب.
طباطبائی، محمد حسین(1377). المیزان فی تفسیر القرآن (سید محمد باقر موسوی همدانی، مترجم). تهران: دفتر انتشارات الاسلامی.
طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم(1414هـ). ملحقات عروه الوثقی. قم: داوری.
طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن(1417هـ). المبسوط فی فقه الامامیه. تهران: نشر صدوق.
ــــــــــــ(1363). النهایه فی مجرد الفقه والفتاوی. بیروت: دار الکتاب العربی.
عاملی جبعی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی(1390). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. قم: حوزه علمیه.
ــــــــــــ(1413هـ). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. قم: معارف الاسلامیه.
عمید، حسن(1363). فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
فراهیدی، خلیل بن احمد(1409هـ). العین. قم: دارالهجره.
فرشتیان، حسن(1388). نفقه زوجه. قم: حوزه علمیه.
قربان‌نیا، ناصر(1388). جلوه‏های حمایت از حیات کودکان. نشریه علمی پژوهشی نامه مفید، 76، ص104ـ105.
کاتوزیان، ناصر(1372). حقوق مدنی (خانواده). تهران: سهامی انتشار.
محقق حلی، نجم الدین جعفر بن حسن(1386). المختصر النافع فی فقه الامامیه. قم: مؤسسه مطبوعات الدینیه.
محمدی، امیر(1388). نظام مالی حقوق خانواده. تهران: میزان.
مشکینی، علی(1419هـ). مصطلحات الفقه. قم: الهادی.
معین، محمد(1371). فرهنگ فارسی معین. تهران: امیرکبیر.
مقدس اردبیلی، احمد بن محمد(1386). زبده البیان فی احکام القرآن (محمدباقر بهبودی، محقق). تهران: مرتضوی.
منتصر، عبدالحلیم؛ خلف احمد، محمد؛ انیس، ابراهیم؛ صوالحلی، عطیه(1377). المعجم الوسیط. قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
موسوی اصفهانی، سید ابوالحسن(1381). وسیله النجاه. قم: شفق.
موسوی خمینی، سید روح الله(1426هـ). تحریر الوسیله (سید محمد باقر موسوی همدانی، مترجم). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
موسوی خوئی، سید ابوالقاسم(1410هـ). منهاج الصالحین. قم: مدینه العلم.
موسوی عاملی، محمدبن علی(1413هـ). نهایه المرام فی شرح مختصر شرائع الاسلام. قم: نشر اسلامی.
نایینی، محمد حسین(1376). فوائد الاصول. قم: نشر اسلامی.
نجفی، محمد حسن(1393). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام (محمود قوچانی، مصحح). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
وجدانی فخر، قدرت الله(1426هـ). الجواهر الفخریه فی شرح الروضه البهیه. قم: سماء.
فقه و حقوق خانواده
دوره 25، شماره 73
آبان 1399
صفحه 48-27

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار