استقلال دختران بالغ در عقد نکاح در حقوق ایران، فقه مذاهب اسلامی و اسناد بین‌‏المللی

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه پیام ‏نور، تهران، ایران

2 دانش ‏آموخته کارشناسی ارشد حقوق دانشگاه پیام ‏نور، تهران، ایران

چکیده

یکی از دلایل عقلی جهت سلب مباشرت از دختران بالغ در امر نکاح، سریع‌التأثیری و غلبة احساس بر قوة عقل است که مانع از انتخاب زوجی هم‌کفو می‌شود. این امر مورد استناد طرفداران استقلال اولیا در عقد نکاح در فقه امامیه، قانون مدنی، و نظر جمهور فقهای اهل‌سنت در احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه است، درحالی‌که در برخی اسناد حقوق بشر و همچنین در آرای برخی از فقهای امامیه واهل‌سنت، استقلال در عقد نکاح برای دختران به رسمیت شناخته شده است؛ ازاین‌ر‏و، نویسنده، به شیوة توصیفی ـ تحلیلی درصدد بررسی عمده دلیل منع استقلال دختران بالغ در امر نکاح مبنی بر ناتوانی از انتخاب زوجی هم‌کفو به علت عدم خبرگی و سریع‌التأثیری است که امروزه درعلم روان‌شناسی با تقویت هوش هیجانی می‏توان سریع‌التأثیری را برطرف کردو به رشد نکاحی(معرفت به انتخاب زوج هم‏کفو) رسید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Independence of mature girls in marriage in Iranian law, Jurisprudence of Islamic religions and international documents

نویسندگان [English]

  • alireza sharifi 1
  • parvin babpiry 2
1 faculty of member pnu nuivercity
2 pnu univercity
چکیده [English]

A quick effect and overcome feeling on the power of intellect which gets prevents selection homologous paired is a matter which, as an intellect reason aim deprivation superintendence of mature girls in marriage is set select item advocators independence guardians in marriage in Imamiyah jurisprudence, article 1043 of the civil code, and the public opinion of Sunni jurists on non Shiite Iranians personal status. Independence of girls in marriage is recognized in some international human rights documents as well as some views of Imamiyah and Sunni jurisprudence. So that this research with descriptive analytic method is studying the main reason for preventing the independence of mature girls in marriage in marriage based on the inability to choose homologous paired due to lack of experience and quick effect.Today this topic can be removable simply in the light of modern psychology science and strengthening emotional intelligence which lead to growth in marriage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Independence
  • Mature girls
  • ‏The age of marriage
  • Iranian law
  • Jurisprudence of Islamic religions - ‏ International Documents
الأنصاری(الشیخ)،‏ محمد‏علی(1415هـ). ‏الموسوعة الفقهیة المیسرة‏(الجزء‏1). قم‏:‏ المجمع‏الفکر الإسلامی، الطبعة ‏الأولى.
ایزدی‏فرد، علی؛ کلیجی، سمیه؛ و کاویار، حسین(1390). ولایت در نکاح  باکره‏ رشیده. مجلهفقهومبانی  حقوق  اسلامی‏، ‏1(44)، ‏11ـ33.
بروین، محمد(‏1386). اسناد بین‏المللی حقوق بشر از دیدگاه اسلام (فضل‌الله موسوی، مترجم). مجله حقوق بین‌الملل، 24 (37)، 47ـ62.
توسلی‏نائینی، منوچهر؛‏ و کاویار، میرحسین(‏1387). تأملی بر حقوق معلولان از منظر کنوانسیون حقوق معلولان و سایر اسناد بین‏المللی. اندیشه‏های حقوق خصوصی، ‏5(13)، ‏51ـ82.
جاوید، محمد‏جواد؛ اشرفی، عباس؛ و شاه‏‌مرادی، عصمت(1393). تبعیض مثبت به نفع زنان با تأکید برحقوق شهروندی. فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، ‏17(66)، 158ـ193.
جمشیدیان‏نائینی، یاسمن؛ یونسی،‏ فلورا؛‏ و ‏قادری، زهرا(1394). اثربخشی آموزش مهارتهای پیش از ازدواج بر رشد فردی دختران مجرد. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 6(23)، 122ـ138.
حق‏پرست، شعبان؛ و یوسف‏زاده، صمد(1394). تحول مفهوم رضایت ولیّ نسبت به دختر باکرۀ‏ بالغ در ازدواج و ‏‏آثار آن. فصلنامه پژوهشهای حقوق خصوصی، 4(12)،‏10ـ35.
حکیم، محسن(1416هـ). مستمسک العروه الوثقی(‏جلد14‏)‏، قم: موسسه‏دار‏التفسیر، الطبعه ‏الثانی.
داوریار، محمدعلی؛‏ و ‏علیزاده، غفار(1389). بررسی تطبیقی قیمومت محجورین در فقه فریقین و قانون ایران، فصلنامه تخصصی فقه و تاریخ تمدن، 7(26)، 59ـ96.
دیاری‏بیدگلی،‏ محمدتقی؛‏ و جعفری، ‏اسمر(1395). روایات نقصان عقل و ایمان زنان در بوته اعتبارسنجی، فصلنامه‏ پژوهش دینی، 1(32)، 6ـ25.
رجب‌نژاد، محمد‏رضا(1380). خرد زیبا، تهران: نشر عابد، چاپ اول.
رزق مطر، بیان(1427هـ).‏ الزواج بدون ولیّ و الآثار المترتبه علیه و تطبیقاته فی المحاکم الشرعیه بقطاع غزه. قدمت هذه الرساله استکمالا لمتطلبات الحصول على درجه الماجستیر فی الفقه المقارن من کلیه الشریعه و القانون فی الجامعه الإسلامیه بغزه.
رهامی، ‏محسن(1381).‏ رشد‏جزائی،مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ‏‏58‏(509‏)،     176ـ198.
الزحیلی، وهبه(1405‏هـ). الفقه الاسلامی وأدلته(الجزء السابع). دمشق: دار الفکر، الطبعه الثانیه.
الزیدان، عبدالکریم(1413هـ). المفصل فی أحکام المرأه و بیت المسلم فی الشریعه الأسلامی (‏الجزء‏السادس). بیروت: النشر مؤسسه الرساله، الطبعه الاولی.
سالم، صادق(2014م). الولیّ فی الزواج. مذکره مکمله من متطلبات نیل شهاده الماسترفی الحقوق، تخصص أحوال الشخصیه. جامعه محمد خیضر بسکره کلیه الحقوق و العلوم السیاسیه فی الجزایر.
 سید سابق(1387)،‏ فقه‏السنه(جلدسوم)‏(محمود ابراهیمی، مترجم). تهران: انتشارات مردم سالاری، چاپ سوم.
شهیدی، مهدی(1382).‏ تشکیل قراردادها و تعهدات‏. تهران: انتشارات مجد، چاپ سوم.
الطوسی،‏ أبی‏جعفر محمّد بن‏الحسن بن‏علی بن‏الحسن (1363)، الإستبصار‏(الجزء3‏)، المحقق: السید حسن الوسوی الخراسان. النشر: تهران، دارالکتب الإسلامیه، الطبعه‏الثانی.
عاملی جبعی(شهید‏ثانی‏)، زین‏الدین‏‏بن‏‏علی(1413هـ)، مسالک‏الأفهام إلى تنقیح شرائع‏الإسلام (الجزء 7). قم: النشرمؤسسه المعارف الإسلامیه، الطبعه الأول.
عبدالحافظ، عبدالله(2012م). سن الزواج فی الشریعه الاسلامیه دارسه مقارنه تطبیقیه. کلیه دارسات عالیه فی جامعه النجاح الوطنیه فی نابلس، فلسطین.
علیدوست، ابوالقاسم(1389). نقش پدیده‌شناسی ازدواج در اذن ولیّ به نکاح دوشیزه‏ رشیده، فصلنامه مطالعات را هبردی زنان، 12(48)، 254ـ294.
غدیری، ماهرو(1395).‏ سن و رضایت به ازدواج از منظر نظام بین‏المللی حقوق بشر. فصلنامه خانواده پژوهی،12(48)، 11ـ35.
غیاثی‏ثانی، ‏اعظم؛‏ و موسوی بجنوردی، محمد‏(1387). سن ازدواج دختران در مبانی حقوق اسلامی، دو فصلنامه علمیترویجیفقهوحقوقخانواده، 13(48)، ‏101ـ116.
قادری، طاهره؛ و مردانی، سمیه(1392). رابطه همسان‌همسری و مطلوبیت روابط زناشویی، فصلنامه برنامه‌ریزی و رفاه و توسعه انسانی‏، ‏4(15)،‏90ـ137.
کاتوزیان، ناصر(1388الف). حقوق مدنی خانواده(جلداول). تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم.
ــــــــــــــ(1388ب). قواعد عمومی قراردادها(جلد دوم). تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم.
کاظمی، محمود؛ و برزویی، عباس(1394). از بلوغ جسمانی تا رشد عقلانی: بازخوانی اماره‏ رشد در حقوق موضوعه‏ ایران و فقه اسلامی با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه، فصلنامه پژوهش‏های حقوق خصوصی‏، 4(13)، 120ـ145.
کیفرخی، احمد(1382). کفائت در نکاح از نگاه مذاهب و فرق اسلامی، پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، 5 ، ص40ـ57.
کیمیایی،‏ علی؛‏ صالحی‏فدردی،‏ جواد؛‏ و‏ غفوری‏نسب،‏ جواد(1394).‏ اثربخشی‏ آموزش مهارتهای پیش از ازدواج ومهارت‏های زندگی بر ملاکهای همسرگزینی و هوش ‏هیجانی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. مجله پژوهش‏هایروان‌شناسیبالینیومشاوره، 5(1)، ص‏42ـ51.
مهرپور،‏ حسین(1372). اجازه‏ ولیّ در عقد نکاح، فصلنامه تحقیقات حقوقی، 1(116)، 109ـ138.
النجفی‏الجواهری، الشیخ محمد حسن(1362). جواهرالکلام (الجزء29). بیروت: النشر دار الإحیاء التراث‏العربیه، الطبعه‏السابع.
نقیبی، ابوالقاسم(1387). ‏استقلال دختر در ازدواج و آراء مربوط به آن، مجله فقه ‏و حقوق خانواده، 13‏(49)، 86ـ106.
کنوانسیون رفع کلیه‏ تبعیض‌ها علیه زنان، 1979م.
 
Abdualhafezz Abduallah(2012). The age of marriage in Islamic law is an applied comparison study. Colleges of Higher Studies at the An-Najah National University in Nablus, Palestine.
Al-Ansari, Shaykh Muhammad Ali (1415 AH), Al-Musawiyah Al-Fiqhiyyah Al-Maysara (Al-Jaza '1). Qom: Islamic Jurisprudence, first edition.
Alidoust, Abolghasem(2010). The Phenomenological Role of a Guardian’ r Permission  for the Marriage of a Maiden Daughte.W oman’s strategic studeies journal, 12(48) ,254-294.
Al-Najafi Al-Jawahiri, Sheikh Muhammad Hassan (1362), Jawahir Al-Kalam (Vol. 29). Beirut: Dar Al-Ihyaa Al-Tarath Al-Arabi, Al-Sabeeh Press, Seventh Edition.
Al-Tusi, Abi Ja'far Muhammad ibn al-Hasan ibn Ali ibn al-Hasan (1363), Al-Istibsar (Al-Jaza '3), researcher: Al-Sayyid Hassan Al-Wasawi Al-Khorasan Publisher: Tehran, Islamic Library, Second Edition.
al-Zuhayli, Wahbah (1985). Islamic Jurisprudence and its Proofs (Volume7). Damascus Syria: Publisher Dar al-Fakir, second edition.
BerweenT, mohamad, Translated by Fazollah Mousavi (2007). International Bills of Human Rights: An Islamic Critique,international. law review an academic journal, 24(37)47- 62.
Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women1979.
counsding,6(23),122-138.
Davaryar,mohammad ali,alizadeh, ghafar(2019). A Comparative Study on the Guardianship of Idiots And the Retarded in Sects, Jurisprudence and in Iran Law. Journal of Jurisprudence & History of Civilization,7(26), 59-96.
Diyari Bidgoli MohammadTaghi, Jafari Asmar(2016).An Evaluation of the Narrations Related to Women's Deficiency of Wisdom and  Faith.pajuohash dini journal, 1(32), 6-25.
Ghaderi,taherh;Mardani suomayah (2013). The Relationship BetweenHomogamyandMaritalSatisfaction.Social Development&welfare Planning journal,4(15),90-137.
Ghadiri mahro(2016). Age and Consent to Marriage in the Light of International Human Rights Law. Journal of Family Research, 12 (48),11-35.
 Ghiyasisani Azam;mosavi bojnuordi  mahommad(2008). (Girls Age for Marriage in Islamic Law). Journal of Family Law and Jurisprudence,13(48),101-116.
Haghparast, Shaban. Yousefzadeh ,Samad(2015). The Evolution and Effects of the Concept of Custodian’s Permission for Virgin Girl Marriage .private law,4(12),10-35.
Hakim, Mohsen (1416 AH). Al-Urwa Al-Wathqi (Volume 14), Qom: Dar Al-Tafsir Institute, Second Edition.
Izadifard Ali, Kaliji,Somayyeh, Kaviar, Hossein (2011). Guardianship at the Marriage of Adolescent Maiden.jurispruoence and the fundaments of the Islamic law, 1(44), 11-33.
Jamshidyannaeini,yasaman;yonnesi,flour,ghaderi,Zahra(2015).
Javid,Mohammad Javad , Ashrafi, Abbas , Shahmoradi, Esmat(2014). Positive discrimination of women and their citizenship rights. Womens Strategic Studies,17(66),158-193.
Katouzian Nasser(2009). General Rules of Contracts (Volume2). Tehran: Publisher:   Knowledge treasure, First Edition.
Katouzian,Nasser (2009). Civil Rights in Marriage and Divorce (Volume1). Tehran: Publisher:Knowledge treasure, First Edition.
Kavirkhi Asghar(2008). Adequacy in marriage from the perspective of Islamic religions. Bi - quarterly Journal of Hikmat & Islamic Philosophy,4 (0),5-57.
Kazemi Mahmoud , Borzouei  Abbas(2015). From Physical Puberty to Intellectual Maturity: Comparative Analysis ofMaturity Presumption in Iranian, French and Islamic Law. Journal of Private Law,4(13),120-145.
kimiaee  ali, salhi fadardi  javad ; ghafouri nasab javad(2015). The Effectiveness of Pre- Marriage and Life Skills Training On Choosing a Spouse and EQ of the Students of Ferdowsi University of Mashhad.Resarch in Clinical Psychology And Counseling ,5(1),42-51.
Mehrpour Hossain(1993). But let's get married.Legel Research Quarterly,4(0).5-57.
Rajabnejad mohammadreza(2001). Beautiful Stub.Tehran: Publisher Abed, First Edition.
Rizk Matar Bayan(2006). Marriage without a guardian and its implications and applications in Sharia courts in the Gaza Strip. This thesis was submitted to complement the requirements for obtaining a master's degree in comparative jurisprudence From the Faculty of Sharia and Law at the Islamic of Gaza.
Ruhami,mohsn(2002). Criminal maturity.law and Political science  journal,58(509),178-198.
Sadgh Salem (2014). Guardian ’r the Marriage. This thesis was to submitted complement the requirements for obtaining a master's degree in law Personal specialization status .Universite ’mohammad  khider  Biskra. Algerian University of Law and Political Science.
Sayyid  Saabiq (2008). Fiqh As-Sunnah (Volume3). Translated by ebrahimi,mahmuod. Teharn: Publisher mardoumsalari, Third edition.
Shahid Thani, Zayn al-Din ibn Ali (1413 AH), Masalak al-Afham al-Tanqih Sharia al-Islam (Al-Jaza '7). Qom: Islamic Encyclopedia Institute, first edition.
Shahidi,Mehdi(2003). Forming contracts and obligations.tehran: Publisher: Majd. Third edition.
Tavassoli Nayini   Manouchehr , Kaviar  Mir Hossein(2008). Reflect on the Rights of Persons with Disabilities from the perspective of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities and other international instruments. Private Law Thoughts,5(13),51-82.
The effectiveness of premarital skills training on
thecounsding persona growth of the single girls, .culture
Zaidan, Abdul Karim(1993). al-Masfal fay al-rikm al-marm al-musliyat al-shari'a al-islamiyyah(Volume6). Beirut: Publisher Al-Rasaleh Institute. First Edition.