قضازدایی جرایم خانوادگی، از نظریه تا اجرا

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران، تهران، ایران

2 دانش ‏آموختة کارشناسی ارشد حقوق خانواده، دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران، تهران، ایران

چکیده

تحدید مداخلة نظام کیفری در جرائم خانوادگی که از آن به‌ قضازدایی تعبیر می‌شود یکی از نیازهای نظام قضایی است؛ لیکن از آنجا که موضوع قضازدایی از جرائم خانوادگی، با حقوق و مصالح جامعه و استحکام بنیان خانواده و تضمین حسن عملکرد آن ارتباط تنگاتنگ دارد، مستلزم تبیین مبانی و ضوابط ناظر بر قضازدایی است. نوع پژوهش در این مقاله به ‌صورت توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به‌ صورت کتابخانه‌ای ـ اسنادی است.نتیجه آن که ضوابطی همچون لزوم تضمین تحقق دادرسی عادلانه و رعایت حقوق متهم پیش از ورود به مسیر فراقضایی و پس از آن، در تحقق قضازدایی شایسته با استفاده از راهکارهایی مانند میانجی‎گری کیفری نقش و اهمیت ‌انکارناپذیری دارد. افزون‌براین بررسی جایگاه قضازدایی از جرایم خانوادگی در اسناد فرادستی بیانگر آن است  که رویکرد متفاوتی در توجه به قضازدایی از جرایم مزبور وجود دارد. همچنین برنامه‏های توسعه، بستر مناسبی جهت بازنگری در مبانی و ضوابط اعمال راهکارهای قضازدایی در دفاع از ارزش‏های خانواده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Diversion of family crimes with emphasis on the Upper document

نویسندگان [English]

  • Atefeh Abbasi 1
  • Roksana Boazar 2
1 Assistant Professor, Department of Law, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
2 MA in Jurisprudence and Family Law, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this paper is studying the bases and regulations of Diversion in Iranian legal system especially in the fields of family criminal. Although the limitation of the criminal system intervention in family crimes which is interpreted as diversion is one of the requirements of the judicial system. But since the issue of Diversion from family crimes is closely related to the interests and rights of society and consolidation is necessary to explain the criteria and principles governing the diversion. This paper is a descriptive- analytical research and has been done by the method of collecting information in the form of documentary- libraries. The results of paper shows that the criterion such as guarantee of a fair trial, observing the accused rights before and after he enters the extrajudicial course will have an important and undeniable role in realizing proper Diversion using strategies such as criminal mediation. In addition, the study of the status of Diversion from family crimes in extrajudicial documents is indicated that there has been a different approach to jurisdiction. Also, development programs are a good platform to review the principles and criteria for applying Diversion solutions in defense of family values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Upper document
  • family crimes
  • Diversion
  • Arbitration
  • mediation criminal
  • Compromise and conciliation
آشوری، محمد(1382). تحول جایگاه دادسرا و ترافعی‌شدن امر تعقیب، تأملاتی در حقوق تطبیقی (به مناسبت نکوداشت دکتر سیدحسین صفایی)، اثر گروهی از مؤلفان، تهران: انتشارات سمت و مؤسسه حقوق تطبیقی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران
آنسل، مارک (1370). دفاع اجتماعی (محمد آشوری و علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، مترجمان). تهران: دانشگاه تهران.
 ابراهیمی ورکیانی، فاطمه (1389)، حق دادرسی منصفانه کودکان در تعارض با قانون، تهران: انتشارات جنگل.
اسدی، لیلا سادات (1390). درسنامه حقوق کیفری خانواده، تهران: نشر دانشگاه امام صادق7.
افشارنیا، طیب؛ مبین، حجت (1389). اطاله دادرسی و توسعه قضایی. تهران: انتشارات خرسندی.
امینی، محمد(1397). قضازدایی و جایگاه آن در نظام کیفری ایران. تهران،: انتشارات مجد.
انصاری، باقر(1383). حریم خصوصی و حمایت از آن در حقوق اسلام، تطبیقی و ایران.  مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشکده حقوق دانشگاه تهران، 66(520)، 1ـ53.
 اسماعیلی، محسن؛ طحان نظیف، هادی(1387). تحلیل ماهیت نهاد سیاست‏های کلی نظام در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، پژوهش نامه حقوق اسلامی، 9(28)، 93ـ127.
جعفری بجنوردی، عبدالرضاجوان؛ نورپور، محسن(1394). تعقیب‌زدایی کیفری، بازتابی نوین از الغازدایی کیفری. پژوهشنامه حقوق کیفری، 6(2)، 75ـ98.
 حسینی، سیدمحمد(1378). نقش میانجی‎گری در فصل دعاوی و پاسخ‌دهی به نقض هنجارها. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، (45)، 5ـ41.
خزانی، منوچهر(1377). فرآیند کیفری. تهران: انتشارات گنج دانش.
دهخدا، علی اکبر(1373). لغت نامه.  تهران: دانشگاه تهران.
دهقانی، علی(1396). چالش حمایت از حقوق متهم در روند قضازدایی از تخلفات اقتصادی با رویکرد به اسناد بین‌المللی حقوق بشر.  فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 1(2 و 3)، 11ـ 29.
راب وایت، فیوناهنیس(1381). درآمدی بر جرم و جرمشناسی(میرروح‌الله صدیق بطحایی اصل، مترجم). تهران: نشر دادگستر.
 صادقی، محمد هادی(1384). قضازدایی در حقوق جزای اسلام. مجله تخصصی الهیات و حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی، (16 و 15)، 150ـ170.
عمید، حسن(1381).  فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر.
عمید زنجانی، عباسعلی(1385). حقوق اساسی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مهرپور، حسین (1380). جایگاه حقوقی سیاست‏های کلی نظام، مجله راهبرد، 9(20)، 375ـ405.
محمودی جانکی، فیروز(1384). حق دفاع متهم در علوم جنایی. گزیده مقالات آموزشی برای ارتقاء دانش دست‌اندرکاران مبارزه با مواد مخدر، تهران: انتشارات سلسیل.
محمودی، جواد(1385).قضازدایی و جرم‌زدایی از منظر قانون اساسی و حقوق اداری. مجله تخصصی الهیات و حقوق دانشگاه رضوی، 19( 8)، 105ـ121.
  نجفی ابرندآبادی، علی حسین(1382). از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی. مجله تخصص دانشگاه علوم اسلامی رضوی، (10 و 9)، 3ـ38.
 
Tarzia, Giuseppe (2005), mediation et institution judiciaries, mediation et arbitrage, loiccadiet et tomas clay et emannuel jeuland, paris.
Timsit, jean (2005), mediation: an Alternative to judgment, not an Alternative judgment”, arbitration: the journal of thechartered institute of arbitratorse, vol. 69, no.3
Kovach, K. K.(2005), Mediation, the handbook of dispute resolution, Michael L. moffit & Robert C. bordon, jossey-bass.