مبانی فقهی مشروعیت نکاح معاطاتی

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، سمنان، ایران

2 طلبه سطح چهارفقه خانواده،مجتمعالزهرا، سمنان، ایران

3 طلبه سطح چهارفقه خانواده،مجتمع حوزوی الزهرا(س)، سمنان، ایران

چکیده

 نکاح معاطاتی یکی از مباحث چالشی و مهم در حیطه فقه خانواده است که در این نوشته مورد بررسی قرار می‏ گیرد. منظور از نکاح معاطاتی انعقاد رابطه زوجیت بدون صیغه ایجاب و قبول است. برخی فقها با پذیرش این نکته که الفاظ در تحقق ایجاب و قبول موضوعیتی ندارند، مدعی صحت نکاح معاطاتی شده­ اند؛ اما قول مشهور عدم صحت چنین عقدی است. به نظر می­ رسد با وجود آیات و روایات ، اجماع و سیره مسلمین، قول مشهور از قوت بیشتری برخوردار است. نگارندگان مقاله حاضر ضمن تأکید بر قول مشهور مبنی بر عدم صحت نکاح معاطاتی، به شیوه­های اعلام اراده مانند کتابت و اشاره و نیز به مطالبه حقوق زوجه پرداخته اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

creat a query based on the principles of the legitimacy of the marriage law with an emphasis on the necessity of demanding moatate muatate wife

نویسندگان [English]

  • Maryam Aghei Bajestani 1
  • fatemah shekari 2
  • NARGESKHATOON AMINIKAMROODI 3
1 Assistant Professor of jurisprudence and Islamic law, Islamic Azad University of Semnan, Semnan, Iran
2 talabahmogtamaalzahra
3 talabeh mogtama alzahra semnan iran
چکیده [English]

ناخته اند.

Marriage is one of the most important challenges and topics in muatat jurisprudence is the family in this post grfthast examined. The purpose of the marriage the conclusion of the relationship between parity and is muatate accepted without requiring to recite some words with them and accept the fact that in the realization of require and does not accept the authenticity of the claim have been muatat of marriage, but the promise of such inaccuracy is famous for rare; it looks like despite the verses and traditions, consensus and Sira Muslims, the famous quote of greater strength. Start date based on the famous quote by the way to emphasize the lack of authenticity of marriage muatate to practices to announce the will, such as judging and a reference and also to claim the rights of the wife.
Key words: marriage, marriage, marriage, muatat
ords: marriage, marriage, marriage, muatat

کلیدواژه‌ها [English]

  • the marriage
  • marriage
  • muatate
  • marriage muatat
 
قرآن کریم
ابن اثیر، مـبارک بن محـمد جزری،  النـهایه فی غریب الحدیـث و الاثر(1364)، ج3، قم، اسماعیلیه، چاپ چهارم
ابن بابویه(صدوق)، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه(1404هـ)، قم, جامعه مدرسین، چاپ دوم
اصفهانی، شیخ محمد حسین،  حاشیه المکاسب(1418هـ)، ج4، قم, علمیه، چاپ اول
انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب(1420هـ)، قم، مؤسسه باقری، چاپ اول
انصاری، مرتضی، کتاب النکاح(1415هـ)، قم، مؤسسه باقری، چاپ اول
بحرانی، یوسف، الحدائق الناظرة(1405هـ)، ج23، قم، مؤسسه باقری، چاپ اول
جابری عرب‌لو، محسن، فرهنگ فقه اصطلاحات اسلامی(1362)، تهران، امیرکبیر، چاپ اول
جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (1410هـ)، ج5، قم، انتشارات داوری، چاپ اول.
ــــــــــــــ، مسالک الافهام(1413هـ)، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیه، چاپ اول
جرجانی، علی‌بن محمد، تعریفات(1394)، بی­جا، فرزان روز
جوهری، ابی نصراسماعیل بن حماد، الصحاح (1420هـ)، ج2ـ7، دار الکتب الاسلامیه، چاپ اول
جهانگیر، منصور، قانون مجازات اسلامی(1377)، تهران، بی­نا
حائری طباطبایی، سیدعلی، ریاض المسائل (1419هـ)، ج11، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ اول
حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه(1409هـ)، ج21، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث
حسینی ادیانی، سیدابوالحسن، «نکاح معاطاتی» (1382)، مقالات و بررسی­ها، تهران دانشگاه تهران
حلی(علامه)، ابی منصور حسن بن یوسف بن مطهر، مختلف الشیعه(1412هـ)، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ اول
خوانساری، سید احمد، جامع المدارک(1355)، ج4، تهران، مکتبة الصدوق، چاپ دوم
خویی، سیدابوالقاسم، مبانی فی شرح العروة الوثقی(بی­تا)، قم، موسسة احیاء آثار الامام الخویی
ــــــــــــــ، معجم رجال الحدیث(1413هـ)، ج10، مرکز نشر الثقافه الاسلامیه، چاپ پنجم
ــــــــــــــ، موسوعه(بی­تا)، ج33، بی­جا، مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت
دفتر مقام معظم رهبری
سلیمی، مهدی، سلطانی، عباسعلی، «نکاح معاطاتی و تفاوت آن با زنا»(1384)، پژوهشنامه حقوق اسلامی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران
سنگلچی، محمد، ضوابط وقواعد معاملات(1347)، تهران، حیدری، چاپ چهارم
شبیری زنجانی، سید موسی، کتاب النکاح(1377)، ج9، مؤسسه پژوهشی رای پرداز
صادقی تهرانی، محمد، رساله توضیحالمسائل نوین(بی­تا)، قم، انتشارات فرهنگ اسلامی
طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقى(1409هـ)‏، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم
طباطبایی, محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن(1417هـ)، ج5، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ پنجم
طریحی، فخرالدین، مجمع‏البحرین(1367)، قم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ دوم
طوسی، محمد بن الحسن، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی(1400هـ)، ج1، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم
طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام(1365)، ج7، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم
عروسـی حویزی، عبـد علی بن جمعه، تفـسیر نورالثقلین(1415هـ)، ج1، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ چهارم
عمید، حسن، فرهنگ عمید(1381)، ج2، تهران، انتشارات امیرکبیر،  چاپ بیست وپنجم
فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة، النکاح(1421هـ)، قم، مرکز فقه الائمة الاطهار، چاپ اول
فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، قاموس المحیط(1415هـ)، ج7، بیروت، دارالکتب العلمیه
 فیض کاشانی، محمد محسن، الوافی(1406هـ)، ج21، اصفهان، مکتبه الإمام أمیر المؤمنین7، چاپ اول
الفیومى، احمد بن محمد، المصباحالمنیرفیغریبالشرحالکبیرللرافعی(بی‏تا)، قم، دار الرضی
کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها(1374)، ج1، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم
کلینی، محمد بن یعقوب، کافی(1365)، ج5، تهران، دار الکتب الاسلامیه
گلپایگانی، سید محمدرضا، مجمع المسائل(1382)، ج‌2، بی­جا، دارالقرآن
مجموعه آرای فقهی در امور حقوقی، نکاح(1382)، ج1، قم، معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، چاپ دوم
 محقق داماد، سیدمصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده(1385)، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ سیزدهم
مروارید، علی اصغر،  سلسله  الینابیع الفقیه کتاب النکاح(بی‏تا)، ج7، بی‏جا، بی‏نا
 مطهری، احمد، مستند تحریرالوسیله(1366)، قم ، انتشارات استاد مطهری
معین، محمد، فرهنگ فارسی معین(1371)، ج3ـ4، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ هشتم
مکارم شیرازی، ناصر، انوارالفقاهه فی احکام العتره الطاهره(1425هـ)، ج1، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب7، چاپ اول
ــــــــــــــ، بحوث فقهیه هامّه(1422هـ)، قم، مدرسه الإمام(ع)، چاپ اول
ــــــــــــــ، سلسله مباحث خارج فقه، کتاب النکاح(1382)، ج1، دفتر اول، چاپ اول
موسوی خمینی، سید روح الله ، کتاب البیع (1379)، ج1، تهران، مؤسسه تنظیم نشر و آثار امام خمینی، چاپ اول
ــــــــــــــ، البیع(1363)، ج1، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ سوم
ــــــــــــــ، تحریر الوسیله(بی­تا)، ج2، قم، دارالعلم، چاپ اول
نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام(1374)، ج29، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ چهارم
نراقی، احمد بن محمد مهدی، مستند الشیعه(1415هـ)، ج16، قم، آل البیت، چاپ اول
هدایت نیا، فرج‏الله، «نکاح معاطاتی از منظر فقه»(1387)، مطالعات راهبردی زنان، شماره40
http://www.makaremshirazi.org
http://www.fazellankarani.com