مذاکرات پیش از عقد در نکاح؛ از ماهیت تا تأثیر حقوقی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مفید، قم، ایران

چکیده

قانون مدنی و قوانین مرتبط، غالباً نسبت به تعهدات پیش قراردادی و ابعاد آن مسکوت بوده و یا اساساً متعرض نشده ‌است؛ حقوق‌دانان نیز فراتر از شقوق قانونی وارد بحث از مذاکرات پیش از عقد نشده‌اند. مسأله اصلی در این خصوص آن است که مذاکراتی که منتهی به عقد نکاح می‌شود چه ماهیتی دارد و تأثیر حقوقی آن چگونه است؟ در نوشتار حاضر ماهیت موضوع مورد نظر را دائر بر احتمالاتی از قبیل شرط، مقدمه لازم، مقدمه واجب، قول و موضوع قرارداد مورد بحث قرار داده و به سبب گستردگی مصادیق مذکرات پیش از نکاح، حسب مورد مصادیقی متصور خواهیم بود. با این حال چون مفاد مذاکرات پیش از قرارداد ارزش حقوقی یکسانی ندارد و ضمانت اجرای مترتب بر آن منوط به نحوه مراوده طرفین است، باید متناسب با ماهیت هر یک از شقوق ناظر به مذاکره ضمانت اجرای خاصی را در نظر داشت تا علاوه بر رعایت موقعیت طرفین عقد نکاح، تأثیر شرایط بر تداوم عقد به نحو استقلال مشخص شود. بنابراین، بر اساس تقسیم‌بندی ارائه شده، در صورت تخطی از مفاد مذاکره پیش از ازدواج، ضمانت اجراهایی از قبیل صحت، حق فسخ و انحلال نکاح قابل إعمال خواهد بود که البته روش‌های جایگزینی نیز وجود دارد تا مانع اختتام عقد نکاح به سبب عدول از مفاد مقرر در مذاکرات گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pre-marriage Negotiations; From the Nature to the Legal Effect

نویسنده [English]

  • Mohammad Sadeghi
Ph.D., Private Law, University of Mofid, Qom, Iran
چکیده [English]

Civil code and related rules (in Iran) have not been substantially regarded the pre-contract obligations and its multiple dimensions. Jurists also have not entered the discussion beyond the legal forum. The main issue in this regard is the nature of pre-marriage negotiations as well as its legal effect with regard to the conditions, prerequisites, obligatory conditions, the promise and the subject of the contract along with the examples of pre-marital negotiations. Since the provisions of the pre-marriage negotiations do not have the same legal value and the guarantee of implementation depends on the manner in which the parties are interacting, the nature of each case should be observed individually. The effect of the conditions on the continuity of the contract is determined independently. Therefore, in case of violation against the provisions of the pre-marriage negotiation, performance guarantees such as validity of contract, right of cancellation and dissolutioncan will be ennacted. However, there are alternative solutions to prevent the dissolution of the marriage contract due to the breach of negotiations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pre-marriage negotiations
  • marriage contract
  • legal nature
  • condition
  • the promise
  • custom
  • Alternative Dispute Resolution

مراجع

امامی، سیّدحسن، حقوق مدنی(1375)، تهران، انتشارات اسلامیه
انصاری دزفولى، شیخ‏ مرتضى، المکاسب(المحشّى)(1410ه‍)، سید محمد‌ کلانتر،‌ چاپ سوم،‌ قم، مؤسسه مطبوعاتى دارالکتاب‌
انصاری، مسعود و محمدعلی طاهری، دانشنامه حقوق خصوصی(1388)، ج3، چاپ سوم، تهران، انشارات جنگل
پژوهشگاه قوه قضائیه، مجموعه آرای قضایی شعب دیوان عالی کشور(حقوقی)(1392)، تهران، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه
حسینى روحانى‌، سیدصادق، منهاج الفقاهه(1429ه‍)، چاپ پنجم، قم، انوارالهدى‌
درویشی هویدا، یوسف، شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلاف(1393)، چاپ دوم، تهران، میزان
دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه(1373)، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
روشن، محمد و محمد صادقی، دانشنامه حقوقی خانواده(1395)، تهران، انتشارات جنگل
شهیدی، مهدی، اصول قراردادها و تعهدات(1388)، ج2، چاپ پنجم، تهران، انتشارات مجد
صفایی، سیّدحسین و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده(1392)، چاپ 35، تهران، نشر میزان
طالب احمدی، حبیب، مسئولیت پیش قراردادی(1392)، تهران، نشر میزان
کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها(1393الف)، ج1، چاپ دوازدهم، تهران، سهامی انتشار
ـــــــــــ، نظریه عمومی تعهدات(1393ب)، چاپ هفتم، تهران، نشر میزان
ـــــــــــ، دوره مقدماتی حقوق مدنی؛ حقوق خانواده(1390)، چاپ هشتم، تهران، میزان
محقق‌داماد، سیّد مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده؛ نکاح و انحلال آن(1387)، چاپ پانزدهم، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی
ـــــــــــ، نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی(1395)، چاپ چهارم، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی
مصطفوى، حسن‌، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‌(1402هـ)، تهران، مرکز الکتاب للترجمه و النشر‌
معین، محمد، فرهنگ فارسی(1371)، چاپ هشتم، تهران، امیرکبیر
موسوی خمینى، سیدروح‌اللّه، کتاب البیع(تقریرات)(بی‌تا)، محمدحسن قدیرى، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى
یزدى، محمد‌، فقه القرآن(1415 ه‍‌)، قم، مؤسسه اسماعیلیان
 
‌Ciancio, Giordano Anna, “Mediation at the Intersection with Contract Law: The Settlement Agreement” (2013), Available at:
 https:// ssrn. com /abstract=2272989
Hubert André-Dumont(2009), “The New European Union Directive on Mediation-Its impact on Construction Disputes” International Construction Law Review, Volume 26, pp. 117-124
Patterson J. Roger(1988), “Dispute Resolution in a World of Alternatives” Catholic University Law Review, Volume 37, pp. 591-604
Zlatanska, Elina & Fawehinmi Folake(2016), “Mediation and Conciliation: In Pursuit of Clarity” The International Journal of Arbitration, Mediation and Dispute Management, Volume 82 Issue 2, pp.146-152

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار