مبانی حسن معاشرت به معروف در نظام حقوقی خانواده از منظر قرآن کریم

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسنده

مربی آموزشی دانشگاه امام صادق ع

چکیده

قرآن کریم اصل حسن معاشرت را اصل حاکم بر روابط زوجین می‌داند و 39 آیه در قرآن لفظ «معروف» را که نماد معاشرت زوجین در کانون خانواده می‌باشد، تکرار می‌نماید. اصل معروف موازنه‌ای را در نظام خانوادگی برقرار می‌سازد و معاشرت به معروف، معاضدت و تشیید همان چیزی است که قوانین جمهوری اسلامی ایران زوجین را ملزم به رعایت آن می‌نماید. اساسی‌ترین سؤال در طرح حسن معاشرت زوجین این است که جایگاه و مصادیق اصل حسن معاشرت در قرآن کریم چگونه تبیین شده و چه آثار حقوقی دارد؟ حسن معاشرت تبلور حاکمیت اصل معروف در زندگی است که مایه استحکام بنیان خانواده می‌باشد. عمل به معروف در تمامی ارتباطات زوجین و حتی نحوه ارتباط والدین با کودک سایه انداخته است. از مصادیق اصل معروف در نظام حقوقی خانواده می‌توان تأمین نفقه زوجه و طفل، رعایت معروف در حین طلاق و پرداخت حقوق زوجه بعد از طلاق، عمل به معروف و رعایت حسن معاشرت از سوی زوج و زوجه را که در تحکیم مبانی خانواده نقش بسزایی دارد، نام برد و از آنجا که خانواده مهم‌ترین تجلی‌گاه اصل معروف می‌باشد، خداوند متعال زوجین را به رعایت این اصل توصیه می‌نماید و همواره ایشان را به کسب فضایل در روابط مشترک دعوت می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Holy Quran's Point of View on Family Morality

نویسنده [English]

  • Dr. Fa'ezeh Azimzadeh Ardebili
Assistant Professor of Imam Sadeq University
چکیده [English]

According to The Holy Quran having proper etiquette is one of the basic criteria in the relationship between the spouses. Etiquette is the symbol of amicability between the spouses, which is repeated in 39 verses of The Holy Quran. Thoughtfulness and the special bond which a husband and wife cherish creates a balance in the family system. In the Civil Law of The Islamic Republic of Iran there is a special bond, which spouses are suppose to observe. Now a question arises, how it is defined in The Holy Quran and how it can be followed up legally. Kindness and a good rapport between the spouses is the symbol of good morals in life which strengthens the family foundation, it also has a good effect on the attitude of the spouses with the children. Being civil with each other even during and after the divorce are emphasised in The Holy Quran. Providing alimony and support for the wife and child are good examples of the mutual respect which should continue even after the divorce. Since the family is a symbol of love and affection God advices the spouses to observe moral values in their relationship and develop a mutual understanding throughout their lifes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • To observe etiquette
  • cooperation Spouse
  • common law
  • kindness
  • benevolence

عنوان مقاله [العربیة]

أصول حسن المعاشرة بالمعروف فی النظام القانونی للأسرة علی ضوء القرآن الکریم

چکیده [العربیة]

إنّ القرآن الکریم یری أنّ أصل حسن المعاشرة هو الأصل السائد علی علاقات الزوجین، و تکرر 39 آیة قرآنیة لفظ «المعروف» الذی یکون رمزاً لمعاشرة الزوجین فی البیت الزوجی.
إنّ أصل المعروف یکوّن موازنة فی النظام العائلی، و المعاشرة بالمعروف و المعاضدة و التشیید کأصول وردت فی القوانین المدنیة للجمهوریة الاسلامیة هی تکلف الزوجین برعایة ذلک. أما أهم سؤال یطرح نفسه فیما یتعلق بحسن معاشرة الزوجین فهو أن مکانة أصل حسن المعاشرة و مصادیقه کیف تم تبیینها فی القرآن الکریم؟ و ما هی آثاره القانونیة؟
إنّ حسن المعاشرة هو بلورة سیادة أصل المعروف فی الحیاة ممـّا تؤدی الی تعزیز بنیان الأسرة. کما یسود القیام بالمعروف جمیع علاقات الزوجین و حتی طریقة علاقة الوالدین مع الطفل. من مصادیق أصل المعروف فی النظام القانونی للأسرة هو توفیر نفقة الزوجة و الطفل، و الإلتزام بالمعروف عند الطلاق، و دفع حقوق الزوجة بعد الطلاق، و القیام بالمعروف و حسن المعاشرة من قبل الزوج و الزوجة حیث یؤدّی کل ذلک الی تعزیز أسس کیان الأسرة، و بما أنّ الأسرة هی أهم مکان یتجلّی فیه أصل المعروف فالله سبحانه و تعالی یوصی الزوجین بأن یلتزما بهذا الأصل و یدعوهما الی کسب الفضائل فی ظل العلاقات المشترکة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • حسن المعاشرة
  • المعاضدة
  • التشیید
  • أصل المعروف
  • الزوجان
  • العرف
  • الإحسان