دگرگونی راهبردهای حقوق کیفری در مسأله تعدد زوجات

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسنده

عضو گروه پژوهشی رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

چکیده

پیشروی حقوق کیفری در «محدوده آزادرفتاری» شهروندان از رهگذر راهبرد جرم‌انگاری، فرآیندی گزینشی، تدریجی، و تابعی از نوع مدل سیاست جنایی هر کشور است که از بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خاص آن کشور اثر می‌پذیرد. نوع رویکرد قانونگذاران کیفری به تعدد زوجات نیز در پرتو همین واقعیت شکل گرفته است. در این زمینه دو مدل متفاوت در دنیا وجود دارد: 1ـ الگوی مداخله حداکثری که بر اساس آن، با جرم‌انگاری تعدد زوجات، مبادرت به آن از نظر کیفری به ‌طور مطلق ممنوع اعلام می‌شود.2ـ مدل حداقلی که در آن ضمن مباح دانستن تعدد زوجات، مبادرت به آن تحت لوای قواعد و شرایطی مجاز شمرده شده و برای عدول از آنها، ضمانت اجرای کیفری تعیین می‌گردد.  این مقاله به بررسی جایگاه این مدل‌ها در گستره‌ حقوق تطبیقی و مبانی پذیرش هر یک می‌پردازد. همچنین الگوی مورد پذیرش حقوق کیفری ایران که در طول عمر بیش از چهل ساله خود دچار قبض و بسط‌های فراوانی شده است مورد بررسی قرار می‌گیرد. مطرح شدن پیش‌نویس لایحه حمایت خانواده در مجلس شورای اسلامی با توجه به عقب‌گرد آن در زمینه جرم‌زدایی رسمی از عناوین مجرمانه مربوط به تعدد زوجات، پرداختن به این موضوع را در شرایط فعلی ضروری‌تر می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Criminal Laws Regarding Polygamy

نویسنده [English]

  • Dr. Amir Hamzeh Zeinali
Tehran, Iran
چکیده [English]

The involvement of criminal laws regarding the limitation of freedom for citizens is to determine what is considered a crime. Crimnal laws are affected by social, political and cultural policy and are under the influence of such factors. There are two diverse laws on polygamy.
One is the government enforces it as a law and therefore it is considered a crime. Whereas according to the other law it is permissible only under certain rules and conditions. Therefore if they don’t abide by these rules they will be prosecuted. This article studies the legal position of these laws in comparative law, and what are the basis of it's approval in Iranian criminal law, which has faced numerous hurdles and problems during the last 40 years. As the draft of the family support bill presented in the Islamic assembly in which polygamy was not considered a crime, it has made it necessary to study this issue.

کلیدواژه‌ها [English]

  • polygamy
  • guardiancouncil
  • criminalization
  • Decriminalization
  • Family support

عنوان مقاله [العربیة]

تطورات توظیف الحقوق الجزائیة فی قضیة تعدد الزوجات

چکیده [العربیة]

إن تسرب الحقوق الجزائیة فی حدود «التصرف الحر» للمواطنین من خلال اعتبار بعض التصرفات نوعاً من الجرائم، هی عملیة انتقائیة، تکاملیة و تابعة للسیاسة الجنائیة السائدة فی کل بلد و التی تتأثّر بالمجالات السیاسیة و الإجتماعیة و الثقافیة المتوفّرة فیه. و قد تکون اتجاه مقننی الجزاء الی تعدد الزوجات فی ظلّ هذا الواقع. و فی هذا المجال نری طریقتین فی العالم: 1ـ طریقة المداخلة التامة و هی من خلال إعتبار تعدد الزوجات نوعاً فی الجزائم تمنع ذلک منعاً باتاً من الناحیة الجزائیة. 2ـ طریقة المداخلة النسبیة و هی تعتبر تعدد الزوجات أمراً مسموحاً به، و ذلک فی ظل أصول و ظروف خاصة، کما تعین ضماناً تنفیذیاً جزائیاً حین العدول عنها.
تقوم هذه المقالة بدراسة مکانة هذه الطرق فی نطاق الحقوق المقارنة و أصول قبول کل واحد منها، کما تدرس النهج المتبع فی حقوق الجزاء الایرانیة التی تقلصت أحیاناً و اتسعت أحیاناً أخری علی مدی عمرها الذی یبلغ أکثر من أربعین سنة. إنّ تبیین مسودة لائحة دعم الأسرة فی مجلس الشوری الاسلامی نظراً الی تراجعها فی مجال إزالة طابع الجریمة رسمیاً عن حالات الجریمة المرتبطة بتعدد الزوجات، یجعل تناول هذا الموضوع ضروریاً فی الظروف الراهنة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • تعدد الزوجات
  • إضفاء طابع الجریمة
  • إزالة طابع الجریمة
  • دعم الأسرة
  • مجلس صیانة الدستور