نقش دلایل ژنتیکی در دعاوی اثبات نسب

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشگاه شیراز

2 دانش ‏آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه شیراز

چکیده

در دو دهه اخیر آزمایش‏های ژنتیک به‏عنوان یکی از ادله اثبات در دعاوی نسب، مورد توجه قرار گرفته است؛ بدین جهت تبیین اعتبار علمی‏‏ و حقوقی آن، ضرورت خاصی دارد‏‏. شناخته‏شده‏ترین ‏‏آزمایش‏ها ‏‏در موضوع اثبات نسب، آزمایش تجزیه گروه‏های خونی و آزمایش DNA است‏‏ و مورد اخیر ‏قطعیت واعتبار علمی‏‏ بیشتری دارد. با توجه به اطمینانی که از نتایج آزمایش DNA حاصل می‏‏شود، این سؤال مطرح است که آیا می‏‏توان با استناد به آزمایش مزبور حکم به اثبات نسب داد؟ برخی تمایل به این نظریه دارند که آزمایش ژنتیک در عرض ادله دیگر نظیر اماره فراش قرار می‏‏گیرد و می‏‏تواند مثبت نسب باشد. با این سؤال فرعی نیز مواجه هستیم که مراجعه به آزمایش ژنتیک در دعوی اثبات نسب در بین چه کسانی قابل اتکا و اعتناست؟ یافته مقاله حاضر این است که آزمایش ژنتیک نمی‏‏تواند به خودی خود و مستقلاً در اثبات نسب مورد مراجعه قرار گیرد. نتیجه آزمایش ژنتیک همواره ایجاد علم نمی‏‏کند؛ متعلق علم حاصل از آزمایش ژنتیک، با متعلق علم قاضی به وجود نسب از دو جنس هستند و در نتیجه، فرض تعارض نتیجه آزمایش با علم قاضی منتفی است. این آزمایش در دقیق‏ترین ‏‏حالت می‏‏تواند رابطه خونی را اثبات کند؛ حال ‏آن که ‏‏ نسب یک رابطه حقوقی است و بدون وجود شرایط اماره فراش نمی‏‏توان به آزمایش ژنتیک برای وجود نسب اعتنا کرد. در صورت وجود امارَه فراش، این اماره است که نسب را اثبات می‏‏کند نه آزمایش ژنتیک. به همین دلیل، در موارد تحقق اماره فراش، مراجعه به آزمایش ژنتیک برای اثبات برخی دعاوی فرعی مانند احتمال عوض شدن نوزادان می‏‏تواند راه‏گشا باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Genetic Evidence in Affiliation Proceedings

نویسندگان [English]

  • Parviz Ameri 1
  • Hajar Yasininiya 2
1 Assistant Professor of Islamic and Islamic Law Department of Shiraz University
2 Graduated from the Faculty of Law of the University of Shiraz
چکیده [English]

In the last two decades genetic testing has been taken into consideration as a way of vindicating the claim of parentage; therefore, explaining its scientific and legal validity, is particularly necessary. The most recognized tests on the subject of proving lineage in proving genealogy are analytical testing of blood groups and DNA testing of course the latter has more scientific credible and certainty than others. Due to assurance that comes from testing, this question arises: Is it possible to give a verdict proving genealogy based on the aforementioned test? Because some are inclined to believe this view that it can be useful and as reliable as the reason of the presumption of marriage (Amareye farash). We are also faced with a second question that for whom will the validity and reliability of the result of this genetic test will be acceptable. The findings of the author of this article is that genetic tests, by themselves, cannot be used independently in affiliation proceedings, because they don’t lead to certainty. And if they do, the certainty of the test is different from judge's certain as to the affiliation. On the other hand this test can only show the blood relation not a legal and lawful relation and therefore its only use, can be in some cases like transposable of newborns.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanguinity
  • Marriage presumption (Amareye farash)
  • Genetic tests
  • Affiliation proceeding
  • Proof of parentage