شیوه های پیشگیرانه ی سوء استفاده زوج از حقوق خود

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سراسری سمنان

2 دانش ‏آموخته کارشناسی ارشد رشته فقه و حقوق اسلامی دانشگاه قرآن و حدیث پردیس تهران

چکیده

در فقه اسلام، حقوق و امتیازات ویژه‌ای به زوج اعطا شده است تا بتواند وظایف خود را به خوبی انجام دهد؛ لکن گاهی زوج به جهت برخی حقوق و امتیازات خود مانند حق ریاست بر خانواده، از جایگاه و موقعیت خود در خانواده به ضرر دیگر اعضای خانواده استفاده کرده و موجبات وارد آمدن آسیب ‌های جسمی و روحی به ایشان را فراهم می ‌سازد. با توجه به نظام عادلانه حقوق اسلام، پرسش اساسی‌ پیرامون مسئله مذکور این است که چه راهکارهای پیشگیرانه ‌ای در جهت جلوگیری از سوءاستفاده زوج از حقوق خود در نظر گرفته شده است؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت مواردی مانند اجرت المثل، عدّه، حضانت و وجود محلّل در طلاق‌ های مکرر و نیز مواردی مانند طلاق قضایی، فرستادن زوجین نزد مشاوران و لزوم اخذ گواهی از ایشان در قانون ایران در راستای پیشگیری از سوءاستفاده زوج از برخی حقوق خود است. با این حال، ضمانت ‏اجراهای موجود عملاً کافی نیست و راهکارهای پیشگیرانه در قوانین کمتر به چشم می‌ خورد. از همین رو، لازم است با ایجاد محدودیت جزئی در صلاحیت اعمال حق و با پر رنگ‏تر کردن مسؤولیت مدنی و کیفری، از سوءاستفاده زوج از حقوقش جلوگیری شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Preventive Measures to Prevent the Husband from Abusing His Rights

نویسندگان [English]

  • mohammad najjari 1
  • shahnaz vaziripour 2
1 Jurisprudence and Principles of Islamic Law Ph.D. student of National University of Semnan
2 MA graduate, Department Islamic Law and Jurisprudence Tehran Univercity
چکیده [English]

In Islam, the husband has been granted some special rights and privileges so that he can perform the duties he has shouldered in the best way. Having some rights and previliges such as ruling over the family, divorce, sometimes husband abuses his position in the family to harm other members; consequently the family is exposed to physical and mental harms. Due to the fair system of Islamic law, one might ask a critical questio that is what preventive measures are proposed to avoid these situations? To answer this question, it is necessary to mention that cases like remuneration, idda, custody of the child and the presence of a resolvent in recurring divorces are considered in Islamic literatures; moreover, cases such as divorce based on the court order, asking the couple to go to a counsellor and getting a certificate from the family counsellor are looked at attentively to avoid abuse of rights by the husband. Anyway, current enforcements are not practically enough and preventive measures hardly found in laws. Therefore, imposing partial limitations on capability of  the exercise of rights and highlighting civil  and criminal laws is necessary to prevent abuse of the rights by the husband.

کلیدواژه‌ها [English]

  • abuse of right
  • prevention
  • principle of no harm
  • husband rights
  • chairmanship of the husband
  • divorce right
  • right of revocation