مطالعه تغییر نام خانوادگی زنان پس از ازدواج در حقوق ایران و آمریکا

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه علم و فرهنگ

2 کارشناسی ارشد حقوق بشر دانشگاه تهران

چکیده

داشتن استقلال در نام یکی از نمودها و نمادهای استقلال در شخصیت است؛ زیرا شخص مستقل دارای نام مستقل نیز هست. از این دیدگاه، در هر دو نظام حقوقی ایران و آمریکا، تلاش بر این است که حق زنان بر داشتن نام خانوادگی مستقل، به عنوان بخشی از هویت فردی به رسمیت شناخته شود؛ اما همیشه این گونه نبوده است؛ در نظام حقوقی آمریکا تا دهه‌ هفتاد قرن بیستم، نام زن پس از ازدواج، ناگزیر به نام خانوادگی شوهر تغییر می‌یافت. در نظام حقوقی ما نیز اگرچه قانوناً هیچ‌گاه نام زن به اجبار به نام شوهرش تغییر نیافت؛ اما تا سال 1355، شوهر نام خانوادگی خانواده (و از جمله همسرش) را انتخاب می‌کرد. به هر حال، هر دو نظام دچار دگردیسی شده‌اند؛ آمریکا در آغاز دهه هفتاد پذیرفت که زن پس از ازدواجآزاد است که اگر بخواهد نامش را به نام خانوادگی شوهرش تغییر دهد. در ایران نیز پس از آن که همگان نام خانوادگی یافتند، دیگر نشانی از تحمیل و اجبار دیده ‌شد. همچنین، هر دو نظام حقوقی، امکان اختیار نام خانوادگی همسر برای زنان را با رنگ‌وبوی یک حق قانونی و دست‌ِکم امتیاز ویژه‌ زنان تدارک دیده‌اند تا استقلال‌ زنان حفظ گردد. این مقاله با رویکردی تطبیقی، رژیم حاکم بر تغییر نام خانوادگی زنان پس از ازدواج را در دو نظام حقوقی ایران و آمریکا بررسی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Adopting the Spouse's Surname After Marriage in Iranian and American Legal Systems

نویسندگان [English]

  • abbas mirshekari 1
  • javad farahani 2
چکیده [English]

Having an independent name can be considered as one of the symbols of self –independency and autonomy­; ­since the independent person is enjoying the benefit of an independent name. From this perspective, both Iranian and American legal systems have developed an effort to grant women the benefit of an independent name to be recognized as a part of their individual identity. However it has not always been this way. In the American legal system, even till the beginning of the 70s of the 20th century, the family name of a woman automatically changed to that of the husband's by marriage. In the Iranian legal system, although there is no evidence of the imposition of the husband's family name on the wife, in fact, till 1355, it was the man who chose the surname of his family including his wife. Both legal systems have developed during recent decades; In beginning of the 1970's to support women independence the American legal system gave women the freedom to keep their maiden name or choose their husband family name. Also, in the Iranian legal system, since all people can choose their family names, there is no more imposition on behalf of the husband regarding his wife's change in family name. Based on a comparative approach, the present essay studies the legal regime governing the name-changed in both Iranian and American legal systems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women's Rights
  • Right to choose one's last name
  • Right to change one's last name
  • Equality before the law(legal equality)
  • Right to identity
  • امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج4، تهران، اسلامیه، 1357
  • کاتوزیان، ناصر، مقدمه علم حقوق، تهران، انتشار، چاپ سی و دوم، 1381
  • میرشکاری، عباس و سیدجواد فرمهینی، قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی، تهران، جنگل، چاپ اول، 1392
  • میرشکاری، عباس، حقوق ثبت احوال، تهران، میزان، 1390
  • ـــــــــــــ، تبارشناسی حقوق ثبت احوال، تهران، جنگل، چاپ اول، 1393

 

v  Claudia, Goldin & Shim Maria, Making a Name: Women’s Surnames at Marriage and beyond, 18 J. ECON. PERSP. P. 140–45 (2004)

v  Coquillette, Daniel R. The Legal Education of a Patriot: Josiah Quincy Jr.’s Law Commonplace, 39 ARIZ. ST. L.J. P.317- 346 (2007).

v  Doll, Cynthia Blevins, Harmonizing Filial and Parental Rights in Names: Progress, Pitfalls, and Constitutional Problems, 35 HOW. L.J. P. 227-239 (1992).

v  Emens, Elizabeth F. Changing Name Changing: Framing Rules and the Future of Marital Names, The University of Chicago Law Review, Vol.74, Number.3, REV. P.761-783, (2007).

v  Frandina, Michael Mahoney, A Man’s Right to Choose His Surname in Marriage: a Proposal, Duke Journal of Gender Law & Policy Volume 16:155.p. 155-169(2009)

v  Gorence, Patricia J. Women's Name Rights, Marquette Law Review, Volume 59, Issue 4, P.850-883.(1976).

v  Kelly, Lisa, Divining the Deep and Inscrutable: Toward a Gender-Neutral, Child-Centered Approach to Child Name Change Proceedings, 99 W. VA. L. REV. 1, 9 .p.225-274(1996).

v  Lamber, Julia C. A Married Woman’s Surname: Is Custom Law? Washington University Law Review, Volume 4, P.779-818 (1973)

v  Leissner, Omi Morgenstern, The Name of the Maiden, 12 WIS. WOMEN‘S L.J. P.253-263(1997)

v  Ritterbusch, Catherine A., In the Name of the Father: Wisconsin's Antiquated Approach to Child Name Changes in Post-Divorce and Paternity Proceedings, Marquette Law, vol.83. P.279-297 (1999)

v  Rosensaft, Michael, Comment, The Right of Men to Change Their Names upon Marriage, 5 U. PA. J. CONST. L. 186, P.193–94 (2002).

v  Scheuble, Laurie K. & David R. Johnson, Women’s Marital Naming in Two Generations: A National Study, 57 J. MARRIAGE & FAM. P.724-727 (1995)

v  Siegel, Reva B. She the People: The Nineteenth Amendment, Sex Equality, Federalism, and the Family, HARV. L. REV. 115 n.101. P.947- 983 (2002)

v  Snyder, Kelly, All Names Are Not Equal: Choice of Marital Surname and Equal Protection, Journal of Law & Policy [Vol. 30, P.561-587(2009)

v  Spencer, Margaret Eve, A Woman's Right to Her Name, 21 UCLA L. REV. P.665-684 (1973)

v  Twenge, Jean M. “Mrs. His Name”: Women’s Preferences for Married Names, 21 PSYCH. WOMEN Q. P.417-425 (1997).

v  Weiner, Merle H. We Are Family: Valuing Associationalism in Disputes over Children’s Surnames, 75 N.C. L. REV. 1625, P.1735–1760 (1997)