تأثیر عامل خانواده بر تعیین و اجرای مجازات

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسنده

دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و وکیل دادگستری

چکیده

مجازات بزهکار بر اساس اغلب نظریات جرم‌شناسی، ضرورتی انکارناپذیر است. با این وجود، بعضی از مقررات جزایی در شرایطی خاص، از شدت و خشونت مجازات کاسته، آن را ملایم‌تر می‌سازد. گاهی هم وجود شرایط خاص سبب اعطای امتیازاتی به بزهکار می‌شود که ویژگی‌های ذاتی مجازات را نفی می‌کند و حتی به نظر می‌رسد سبب نوازش بزهکار می‌شود. ‌یکی از این عوامل شرایط خانوادگی و عائله‌مند بودن مجرم است که به موجب قوانین یا رویه قضایی موجب کاهش مجازات یا اعطای امتیازاتی به بزهکار می‌گردد و این سؤال را مطرح می‌سازد که آیا عائله‌مند بودن، ‌عاملی برای گریز از مجازات و موجب سوء‌استفاده مجرمان برخوردار از چنین وضعیتی است یا سیاست جنایی قانونی و قضایی در تزاحم دو امر مهم یعنی ضرورت تأمین نظم عمومی از یک سو و حفظ کیان خانواده مجرم از سوی دیگر قرار می‌گیرد و از میان آن دو، امر اخیر را مصحلت مهم‌تر تلقی می‌کند و بر این باور است که از رهگذر تأمین مصلحت دوم، مصلحت اول نیز قابل حصول است؛ بدین جهت هم از سرایت آثار نامطلوب مجازات به خانواده مجرم پیشگیری می‌کند و هم با «خانواده درمانی» سبب بازپروری بزهکار و پیشگیری از تکرار جرم وی و مآلاً تأمین نظم عمومی می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impact of Family on the Determination and Execution of Punishment

نویسنده [English]

  • homa davoodi
چکیده [English]

According to criminologist point of view it is necessary to penalize the offender. Nevertheless there are some criminal rules which, in certain circumstances, reduce the severity of punishment. Sometimes in special cases some privileges are granted to the offender which negates the nature of penalties and sometimes it makes his pain less severe. According to laws and judicial procedure, being encumbered with a large family can be a factor to mitgate the punishment or some privileges will be granted to the offender. This raises the question as to whether the encumberment with family is a factor for escaping punishment or causes the perpetrators to misuse such condition. Judicial and criminal law policy face two critical issues: whether to secure public order or to support the offender's family, but the latter issue is considered of more importance and it is believed that by securing family, the other objective can be achieved. Therefore it prevents undesirable and adverse effects of punishment on offender's family. Also family therapy helps to correct the offender and prevents the repetition of crime and ultimately public order is ensured.

کلیدواژه‌ها [English]

  • criminology
  • Law
  • offender
  • mitigation of punishment
  • family threapy

عنوان مقاله [العربیة]

تأثیر الأسرة فی تحدید و تنفیذ العقوبات

چکیده [العربیة]

عقاب الجانح طبق معظم نظریات علم الجریمة ضرورة لا یمکن انکارها، مع هذا نجد أن بعض الظروف الخاصة تحد من شدة هذه العقوبات، و تجعلها أکثر تسامحاً معه. کما و قد تؤدی بعض الظروف الخاصة إلى إعطاء الجانح بعض الامتیازات الخاصة، لدرجة انها تنقض الخاصیة الذاتیة للعقوبات، بل و یمکن قد تسبب الاشفاق علیه.
و ذلک بالاستناد إلى القوانین أو الاجراءات القضائیة فمن إحدى هذه الحالات التی تحد من العقوبات أو تعطی امتیازاً خاصاً للجانح کونه مُعیلاً لإسرته. و السؤال الذی یطرح نفسه، هل کون الجانح معیلا ً لأسرته یمکنَه من انتهاز الفرصة للهروب من العقوبات و یکون سبباً لسوء استغلاله لهذا القانون.
أم أن السیاسة الجنائیة و القانونیة و القضائیة فی تداخل بین هذین الامرین و هما: ضرورة تأمین النظام العام من جهة، و حفظ کیان أسرة الجانح من جهة أخرى، فترجح المصلحة الثانیة على اعتبار أن حصول المصلحة الثانیة تحقق أیضاً الأولى.
و بالتالی سوف تمنع هذه السیاسة تسرب الآثار السیئة للعقوبات إلى أسرة الجانح، و فی نفس الوقت و برعایة مبدأ (العلاج بالأسرة) سوف یؤدی إلى إعادة تأهیل الجانح و اجتناب تکرار الجریمة، و فی النهایة تحقق هدفها المنشود و هو تأمین النظام العام.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • علم الجریمة
  • القانون
  • الجانح
  • تقلیل العقوبات
  • العلاج بالأسرة