استقلال و امتیاز مالی زن نسبت به شوهر در نظام حقوقی ایران

نویسندگان

1 دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی و استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی

چکیده

اسلام از آغاز دعوت خویش، با تبیین سیمای حقیقی زن و زدودن غبار اوهام و خرافات، حقوق مالی فراوانی را برای وی ثابت کرد، در عین حال، برای او مسؤولیت مالی در تأمین معاش خانواده قرار نداد، با توجه به این امر، نه تنها می‌توان گفت زن در اسلام از استقلال مالی برخوردار است، بلکه همان‌‌گونه  که در این مقاله اثبات می‌شود، استقلال مالی زن درخانواده، بیشتر از شوهر است. از همین‌رو، تمام دارایی‌های قانونی متعلق به زن (ارث، مهر، نفقه، درآمد حاصل از کسب ...)، در نظام حقوقی ایران ملک طلق اوست و هیچ مقامی حق تعرض،مطالبه و تصرف در حقوق مالی وی را ندارد، برخلاف حقوق مالی متعلق به شوهر، که فرزندان، همسر و پدر و مادر، به عنوان افراد تحت تکفل، در مصرف آن، شریک هستند و حتی با ضمانتاجرای کیفری، حق مطالبه متعارف خود، از درآمدهای مالی وی را دارند. حاصل کلام این‌که با نگاه غایی و تراز مالی درآمدها و هزینهکردها در خانواده، روشن می‌شود که امتیازات و استقلال مالی زن بیش از شوهر است. این نوشتار که به روش کتابخانه‌ای و نوع توصیفی تنظیم گردیده است، فرضیه برتری امتیاز واستقلال مالی زن را برای نخستین بار، با استناد به ادله و منابع معتبر (آیات، روایات، قوانین جاری کشور) اثبات میکند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Women's Privileges and Financial Independence in Iranian Legal System

چکیده [English]

In Islam the independent economic position of women has been established since the very beginning. Of the great faiths, Islam has been foremost in assigning women exposition of economic independence to remove all sorts of doubts and ambiguities. A married woman is not responsible for financial upkeep of the home. Therefore, the woman in Islam not only enjoys financial independence, but as it is proved in the present article she enjoys more financial independence in the family compared to her husband. Hence according to Iran legal system any property that a woman might acquire by her own effort or inherit as an heirloom or receive as a legacy or gift including her dowry and alimony belongs to her independent of her husband. No one, even legal authority can interfere in her management or administration of these objects. Although If a man ( husband) dies, his surviving parents, wife, sons and daughters all share the inheritance. To sum it up taking into consideration the statistics of family expenses shows that women enjoy more financial privileges than the husband. As this research work is done on the basis of library and descriptive research, the hypothesis regarding the financial independence of women is proved with reference to Quranic versus, sayings and authentic sources and
current laws in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family
  • Wife
  • husband
  • financial rights
  • independence
  • earnings

عنوان مقاله [العربیة]

میزة الاستقلال المالی للزوجة فی قانون النظام الإیرانی

چکیده [العربیة]

أثبت الإسلام من بدایة أمر الدعوة حقوقا مالیة کثیرة للمرأة عبر تبیین صورتها الحقیقیة و نفض غبار الأوهام و الخرافة عن وجهها. و فی الوقت نفسه لم یحملها أعباء الإنفاق علی الأسرة. و قد تم فی هذه المقالة إثبات تمتع الزوجة بمرتبة أعلی من حیث الحالة الإقتصادیة مقارنة بالزوج. و بالتالی فإن جمیع ما تمتلک الزوجة من الناحیة القانونیة (الإرث و المهر و النفقة و الدخل المالی ) تعتبر ملکیة مطلقة لها فی قانون النظام الإیرانی و لایحق لأی شخص التعرض لهذه الحقوق و مطالبتها و التصرف فیها.
و علی عکس هذا الأمر یتشارک الزوج فی الدخل المادی مع الأولاد، و الزوجة، و الوالدان بصفتهم أشخاصا تحت تکفله و لهم الحق فی المطالبة بحقوقهم الطبیعیة من مکسبه و لو کان عن طریق التنفیذ الإجرائی للقانون و خلاصة القول: یتضح من خلال النظرة الشاملة إلی مستوی المداخیل و تکالیف الأسرة تمتع الزوجة بمیزة أعلى فی الإستقلال المالی عن الحالة المالیة للزوج.
یتابع هذا الکتاب المنسَّق بمنهج دراسات المکتبات و علی النمط الوصفی، إثبات فرضیة میزة الإستقلال المالی للزوجة لأول مرة، بالإستناد علی البراهین و المصادر الموثوقة (الآیات و الأحادیث و القوانین المطبقة فی البلد حالیا).

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الأسرة
  • الزوجین
  • الحقوق المالیة
  • الاستقلال
  • الدخل المالی