حقوق خانوادگی کودکان خارج از نکاح با مطالعه تطبیقی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق (ع)

2 کارشناسی ارشد حقوق خانواده دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

کودکان خارج از نکاح کودکانی هستند که بدون وجود علقه زوجیت میان پدر و مادر و در اثر ارتکاب عمل زنا متولد می‏شوند. مطابق دیدگاه حقوقی، نسب این کودکان، نامشروع و غیرقانونی است و قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران هم در ماده 1167 به پیروی از فقهای امامیه، طفل متولد از زنا را ملحق به زانی نمی‌داند. مفهوم عدم الحاق آن است که قانون، نسب طبیعی کودک نامشروع را نادیده می‌گیرد و آثار قانونی نسب مانند ولایت قهری، حضانت، نفقه و ارث را بر آن مترتب نمی‏ کند. نتیجه آن‌که‌ حقوق و تکالیفی که قانون برای اولاد در نظر گرفته است، به کودکان مشروع اختصاص می‏ یابد. حال پرسش اساسی این است که کودکان نامشروع چه جایگاه قانونی در نظام حقوقی ما دارند و حقوق مالی و غیرمالی این کودکان برعهده چه کسانی است؟ هیأت عمومی دیوان عالی کشور در رأی وحدت رویه شماره 617 مورخ 3/4/1376 به استناد نظر برخی فقهای معاصر در جهت حمایت از کودکان خارج از نکاح و مشخص نمودن وضعیت حقوقی این کودکان، عدم الحاق زنازاده به زانی را، به مورد ارث منحصر کرد و کلیه تکالیف مربوط به پدر را برعهده پدر عرفی قرارداد. این مقاله حقوق خانوادگی کودکان خارج از نکاح را با مطالعه تطبیقی مورد بررسی قرار می‏ دهد و راهکارهای حقوقی مناسب نظیر وصیت تملیکی و یا صلح اموال را جهت جبران محرومیت از حق ارث کودکان نامشروع پیشنهاد می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Family Rights of Illegitimate Children

چکیده [English]

According to legal approaches the parentage of the children born out of marriage, is considered illegal & he/she does not belong to a man who has committed adultery.
In accordance to article 1167 of Iranian civil law & Imamieh Jurisprudence the illegal child does not belong to natural father, meaning the parentage of the child is considered illegal & does not enjoy the rights of legal guardianship, custody, maintenance & inheritance. In other words illegitimate children do not enjoy the rights provided by statute for legal children in most jurisprudence. So it begs the question what the legal status of illegal children is in Iranian legal system & who is responsible for the financial &non-financial rights of these children.
In 1997 with reference to the view point of the contemporary theologian the general board of supreme court of the country set precedent voting No. 617, to safeguard the rights of illegitimate children & clarified the legal status of these children, that natural fathers is responsible for all his duties & obligation except inheritance.
Hence the present article while studying the rights of these children proposes some appropriate legal solution involving typical cases as property reconciliation or possessory will to help illegal children who are deprived from inheritance right.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child
  • illegal
  • financial rights
  • non - financial Rights

عنوان مقاله [العربیة]

حقوق الطفل العائلیة المولود خارج نطاق العلاقة الزوجیة الشرعیة

چکیده [العربیة]

یعنی بالطفل المولود خارج نطاق العلاقة الزوجیة ذلک الذی یولد دون أن یکون بین والدیه أی علاقة زوجیة شرعیة أی المولودعن الزنا حیث یعتبر القانون نسبه غیر شرعی و غیر قانونی .کذلک لایلحق القانون المدنی للجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة هذا لطفل للأب الزانی طبق المادة 1167 متبعا فی ذلک منهج فقهاء الإمامیة.
و یعنی ذلک أن القانون یتجاهل النسب الطبیعی للطفل المولود عن الزنا و لایرتب علیه آثار النسب القانونیة کالولایة القسریة و الکفالة و النفقة و الإرث.
و نتیجة ذلک أن الحقوق و الواجبات المنصوصة فی القانون فی مجال الطفل لاتختص إلا بالطفل المشروع.
والسؤال الذی یطرح نفسه ما هی المکانة القانونیة للطفل غیر الشرعی فی نظامنا القانونی و من هو المسؤول عن تأمین حقوقه المالیة و غیرالمالیة؟
إن الهیئة العامة للمحکمة العلیا للقضاء حددت عدم إلحاق المولود عن الزنا للزانی فی قضیة الإرث فقط، و کلفت الوالد العرفی جمیع واجبات الأب و ذلک فی إعلانها للرأی المسمی بوحدة النمط المرقم 617 و المؤرخ 3/4/1997 استنادا لرأی بعض الفقهاء المعاصرین و لهدف حمایة الطفل غیر الشرعی و تعیین وضعه القانونی.
تتابع هذه المقالة دراسة مقارنة للحقوق العائلیة للطفل المولود خارج نطاق العلاقة الزوجیة.
کما تقترح حلول قانونیة مناسبة کالوصیة التملیکیة أو المصالحة فی الأموال تعویضا عن حرمان هذا الطفل من حق الإرث.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الطفل
  • غیر الشرعی
  • الحقوق المالیة
  • الحقوق غیر المالیة