The Impact of Jurisprudential and Legal Challenges of Infertility on Couples' Relationships in Isfahan

Document Type : Scholarly Article

Authors

1 Graduate of Master's degree in Islamic studies and law specialization in family law, Urmia University, Urmia, West Azarbaijan, Iran

2 Associate Professor, Department of Islamic Studies, Urmia University, Urmia, West Azarbaijan, Iran

3 Professor, Department of Educational Sciences, Urmia University, Urmia, West Azarbaijan, Iran

Abstract

This study was conducted with the aim of investigating the impact of jurisprudential and legal challenges of infertility on couples' relationships in Isfahan city. According to the objective, the research style was applied and practical and the method of collecting data was descriptive and correlation type. The statistical population includes all the infertile people who were referred to the infertility treatment centers located in Isfahan city, and 201 people were selected as a sample by cluster sampling. The data collection tool included two questionnaires, one was made by the researcher and the other was the standard questionnaire on the marital compatibility of Spanier (1976). The collected data were analyzed through one-sample t-test and multiple regression with SPSS25 quantitative software. The findings of the quantitative section show that violence with an average of 4.16 is the highest and divorce with an average of 3.69 is the most minor challenge among Infertile couples. Legal challenges have a negative effect on couples' relationships, But jurisprudential challenges do not have significantly affect on couples' relationships; Therefore, it cannot be said that couples' relationships are affected by the increase or decrease of jurisprudential challenges.

Keywords

Main Subjects


ضمایم:

بسمه تعالی

پاسخگوی گرامی با سلام

این پرسشنامه به‌منظور بررسی تأثیر چالش‌های فقهی و حقوقی ناباروری بر روابط زوجین در شهر اصفهان طراحی شده است. مسائلی همچون «ناباروری و فرزندآوری زوجین نابارور» همیشه با چالش‏های فقهی و حقوقی زیادی همراه بوده است که بر روابط زوجین تأثیر می‌گذارد. این پژوهش با هدف شناخت چالش‌ها و میزان تأثیر آن‌ها بر روابط زوجین نابارور تهیه، و تنظیم شده است. خواهشمند است با پاسخگویی صحیح و دقیق به سؤالات زیر ما را در انجام این پرژه علمی یاری فرماید.

الف- مشخصات جمعیت‌شناختی

جنسیت            مرد☐             زن☐

تحصیلات:          سیکل☐            دیپلم☐            فوق دیپلم☐         لیسانس و بالاتر از آن☐

سن:             بین ۲۰ تا ۲۵ سال☐       بین ۲۵ تا ۳۰ سال☐      بین ۳۰ تا ۳۵ سال☐      

  ۴۰ سال و بالاتر از آن☐

مدت زمان ازدواج :               کمتر از ۵ سال☐        بین ۵ تا ۱۰ سال☐                   بین ۱۰ تا ۱۵ سال☐

مدت زمان ناباروری :             کمتر از ۵ سال☐        بین ۵ تا ۱۰ سال☐                   بین ۱۰ تا ۱۵ سال☐

مدت زمان درمان :                کمتر از ۵ سال☐        بین ۵ تا ۱۰ سال☐                   بین ۱۰ تا ۱۵ سال☐

 

 

ب ـ سؤالات فنی: خواهشمند است میزان موافقت و مخالفت خود را با هر یک از چالش‏های فقهی و حقوقی در زوجین نابارور با انتخاب یک گزینه مشخص کنید.

ردیف

گویه

کاملاً

موافقم

موافقم

نسبتاً

موافقم

مخالفم

کاملاً

مخالفم

1

در تلقیح مصنوعی یکی از چالش‌های فقهی زوجین، نسب و ارث کودک متولدشده از این روش است.

 

 

 

 

 

2

فرزندآوری برای شما اهمیت دارد و از هر روش درمانی برای رسیدن به ‌این مقصود استفاده می‌کنید.

 

 

 

 

 

3

زوجین ترجیح می‏دهند ناباروری را درمان کنند تا اینکه طلاق بگیرند یا زندگی بدون فرزند را بپذیرند.

 

 

 

 

 

4

تلقیح مصنوعی از نظر فقهی و حقوقی دارای اهمیت است و زوجین باید از تبعات این کار آگاه باشند.

 

 

 

 

 

۵

دیدگاه فقه نسبت به تلقیح مصنوعی متفاوت است و این اختلاف‌نظر در جواز (اجازة شرعی هر عملی) و حرام‌بودن آن یک چالش فقهی برای زوجین نابارور است.

 

 

 

 

 

۶

باوجود تکلیف زوجین به وفاداری، برخی از زوجین نابارور به تعهدات خود دربرابر یکدیگر پایبند نیستند.

 

 

 

 

 

۷

یکی از چالش‏های فقهی زوجین بحث محرمیت فرزندخوانده و طفل حاصل از اهداء جنین است.

 

 

 

 

 

۸

فرزندخوانده زوجین را با چالش‌های فقهی (مثل محرمیت، عدم ارث‌بری، گرفتن شناسنامه و غیره) روبه‌رو می‌کند.

 

 

 

 

 

۹

برخی از زوجین نابارور با طلاق یا فسخ نکاح (برهم زدن عقد ازدواج بدون صیغة طلاق) به زندگی مشترک خود خاتمه می‌دهند.

 

 

 

 

 

۱۰

برخی از زوجین نابارور با خرید نوزاد یا گرفتن آن از دیگران حس نیاز به فرزند را تأمین می‏کنند.

 

 

 

 

 

۱۱

ناشناس‌بودن صاحبان اسپرم، تخمک و جنین، می‏تواند در آینده باعث ازدواج خواهر و برادر با همدیگر شود و این چالشی  حقوقی است.

 

 

 

 

 

۱۲

 در صورت اثبات نازایی زن، ازدواج مجدد شوهر، راهکار مناسبی برای فرزند‌دار شدن است.

 

 

 

 

 

۱۳

قوانین بهزیستی در مواردی سختگیرانه است و این قوانین تمایل افراد را برای گرفتن فرزند از بهزیستی کم می‌کند.

 

 

 

 

 

۱۴

یکی از مشکلات زوجین نابارور سوء‌معاشرت (مانند توهین، خشونت، سرزنش) طرف مقابل است؛ ولی قانون از قربانی حمایت کافی نمی کند.

 

 

 

 

 

۱۵

اگر شوهر هزینه‏های درمان را نپردازد، قانون او را ملزم به چنین کاری نمی‏کند و این چالشی حقوقی میان زوجین نابارور است.

 

 

 

 

 

۱۶

وراث شرعی می‌توانند با آزمایش دی‌.ان.‌ای (DNA) نفی نسب (طفل، فرزند واقعی پدر یا مادر نیست) از کودک متولد از تلقیح مصنوعی کنند.

 

 

 

 

 

۱۷

قانون دربارة تلقیح مصنوعی، کم‌وکاستی‌های بی‌شماری دارد و این برای زوجین مسئله‌برانگیز است.

 

 

 

 

 

۱۸

از مهم‌ترین چالش‌های میان زوجین نابارور طلاق است.

 

 

 

 

 

۱۹

یکی از دغدغه‏های مهم زوجین نابارور اختلاف‌نظر فقها در اجازه یا عدم‌اجازه برای تلقیح مصنوعی است.

 

 

 

 

 

۲۰

خشونت میان زوجین نابارور، از چالش‏های حقوقی به شمار می‌رود.

 

 

 

 

 

۲۱

نقص قانون در اهداء گامت (اسپرم/تخمک) یکی از چالش‏های حقوقی زوجین است.

 

 

 

 

 

۲۲

چالش ارث و نسب طفل متولد از تلقیح مصنوعی، چالش‌برانگیزترین مسئله میان زوجین نابارور است.

 

 

 

 

 

۲۳

ناباروری باعث اختلاف‌نظر درزمینة هزینه‏های درمانی، انتقال اموال به نام یکدیگر و گرفتن فرزندخوانده می‏شود.

 

 

 

 

 

۲۴

محرمانه‌بودن صاحب گامت و جنین یکی از معضلات ناباروران در استفاده از روش تلقیح مصنوعی است.

 

 

 

 

 

۲۵

مواردی ازقبیل ازدواج مجدد مرد و خشونت و سردی روابط زناشویی باعث فروپاشی زندگی مشترک زوجین نابارور می‌شود.

 

 

 

 

 

۲۶

با وجود مشکلات اقتصادی، میزان طلاق در سال‌های اخیر به‌سبب مشکل ناباروری کم شده است.

 

 

 

 

 

۲۷

ناباروری باعث آسیب‏های فردی و اجتماعی می‏شود.

 

 

 

 

 

۲۸

تصمیم احساسی زوجین در استفاده از تلقیح مصنوعی برای باروری می‌تواند در آینده دردسرساز شود و بر روابط زوجین اثر بگذارد.

 

 

 

 

 

۲۹

یکی از معضلاتی که بر روابط زوجین تأثیر دارد، عدم امکان الزام طرف مقابل به درمان است.

 

 

 

 

 

۳۰

اگر محرمیت فرزندخوانده در نوزادی مرتفع نشود، در آینده بر روابط زوجین اثر منفی دارد.

 

 

 

 

 

۳۱

حرام‌بودن برخی از روش‏های تلقیح مصنوعی ازنظر برخی از فقها باعث اختلاف نظر زوجین در استفاده از آن‌ها می‏شود. این مسئله می‏تواند روابط زوجین را تحت‌تأثیر قرار دهد.

 

 

 

 

 

۳۲

انتقال بخشی از اموال به نفع فرزندخوانده بر روابط مالی زوجین تأثیر می‌گذارد.

 

 

 

 

 

۳۳

برخی از فقها برای رحم اجاره‌ای، اهداء گامت، شرط وجود علقه زوجیت (عقد ازدواج هرچند به‌صورت موقت) را میان صاحب نطفه و رحم در نظر گرفته‌اند. این شرط روابط زوجین را مخدوش می‌کند.

 

 

 

 

 

 

پرسشنامه شمارۀ دو سازگاری اسپانیر

در این پژوش از مقیاس سازگاری دو عضوی گراهام اسپانیر(که در سال ۱۹۷۶م   طراحی شده ) برای جمع‌آوری اطلاعات دربارة سازگاری زناشویی استفاده شد. زوج‌ها این پرسش‌نامه را پیش‌از اجرای آزمایش و پس‌از آن تکمیل کردند. این مقیاس یک ابزار ۳۱ سؤالی برای ارزیابی کیفیت رابطة زناشویی ازنظر زن یا شوهر یا هر دو نفری است که با هم زندگی می‏کنند. این ابزار برای دو هدف ساخته شده است. می‌توان با به دست آوردن کل نمرات، از این ابزار برای اندازه‌گیری رضایت کلی در رابطه‌ای صمیمانه استفاده کرد. تحلیل عاملی نشان می‌دهد که این مقیاس چهار بعد رابطه را می‏سنجد. این چهار بعد از این قرارند: رضایت دونفری، همبستگی دونفری، توافق دونفری و ابراز محبت.

بیشتر مردم در روابط خود اختلافاتی دارند. لطفاً درمقابل هریک از عبارات زیر، میزان توافق یا عدم توافق خود را با همسرتان با گزادرن عدد مناسب در مقابل آن مشخص کنید.

5= توافق دائم داریم

4= تقریباً توافق دائم داریم

3= گاهی توافق داریم

2= اغلب اختلاف داریم

1= تقریباً همیشه اختلاف داریم

0= همیشه اختلاف داریم

1. صرف درآمد و امور مالی خانواده

 

2. تفریحات و تجدید قوا

 

3. موضوعات و مسائل مذهبی

 

4. ابراز محبت

 

5. دوستان

 

6. روابط جنسی

 

7. رعایت عرف (رفتار صحیح یا مناسب)

 

8. فلسفة زندگی

 

9. طرز رفتار با والدین و خویشاوندان همسر

 

10. مقاصد و اهداف و چیزهای مهم

 

11. مدت‌زمان باهم‌بودن

 

12. اتخاذ تصمیمات مهم

 

13. انجام کارهای خانه

 

14. علایق و فعالیت‏های اوقات فراغت

 

15. تصمیمات تحصیلی و شغلی

 

 

لطفاً با استفاده از مقیاس نمره‌گذاری زیر مشخص کنید که هریک از موارد زیر چند وقت یک‌بار بین شما و همسرتان رخ می‏دهد.

1= همیشه

2= تقریباً همیشه

3= بیشتر اوقات

4= معمولاً

5= به‌ندرت

 

16. چند وقت یک‌بار به فکر طلاق و جدایی و پایان‌دادن به رابطة خود افتاده‌اید یا دربارة آن بحث کرده‌اید؟

 

17. چند وقت یک‌بار شما و همسرتان بعد از دعوا خانه را ترک کرده‌اید؟

 

18. کلاً چند وقت یک‌بار فکر کرده‌اید که همه چیز بین شما و همسرتان به‌خوبی می‏گذرد؟

 

 

19. آیا به همسر خود اعتماد و اطمینان دارید؟

 

20. آیا اتفاق افتاده است که از ازدواج خود متأسف باشید؟

 

21. چند وقت یک‌بار شما و همسرتان دعوا می‏کنید؟

 

22. چند وقت یک‌بار شما و همسرتان اعصاب یکدیگر را خرد می‏کنید؟

 

 

  1. همسر خود را می‏بوسید؟

هرروز          تقریباً هرروز       گاهی اوقات       به‌ندرت             هرگز

   4                   3                     2                  1                   0

  1. آیا شما و همسرتان علایق مشترک خارج از خانه دارید؟

درتمام‌موارد     دربیشترموارد     دربعضی‌موارد      درچندمورد      درهیچ‌مورد

4                   3                     2                  1                   0

موارد زیر هرچند وقت یک‌بار بین شما و همسرتان رخ می‏دهد؟

1= هرگز

2= کمتر از یکبار درماه

3= یک یا چندبار درماه

4= روزی یکبار

5= بیش از روزی یکبار

 

25. تبادل‌نظری جذاب و دلچسب

 

26. با هم خندیدن

 

27. به‌آرامی دربارة چیزی گفت‌وگوکردن

 

28. در یک پروژه یا برنامه همکاری‌کردن

 

 

برخی از مواردی که گاه باعث توافق یا اختلاف زن و شوهرها می‏شود، به قرار زیر است: آیا این‌ها در چند هفتة گذشته باعث اختلاف‌نظر یا مشکلاتی برای شما بوده است؟ لطفاً دور پاسخ «بله» یا «خیر» را دایره بکشید.

بله     خیر  29. حال وحوصلة رابطة جنسی را نداشتن

بله     خیر 30. ابراز عشق‌ومحبت نکردن

  1. موارد زیر نشان‌دهندة میزان شادکامی در رابطة شما است. نقطه وسط، یعنی خشنودی یا «شادکامی»، نشان‌دهندة میزان شادکامی در بیشتر روابط زناشویی است. لطفاً با درنظرگرفتن تمام جوانب، دور شماره‏ای که نشان‌دهندة میزان شادکامی شما است، دایره بکشید.

بسیار ناخشنود  نسبتاً ناخشنود   کمی ناخشنود   خشنود یا شادکام   خیلی شادکام   فوق‌العاده شادکام    عالی    0               1               2             3              4               5             6

 

  1. کدام‌یک از عبارات زیر بهترین توصیف برای احساس شما دربارة آینده رابطة شماست؟ لطفاً عبارت انتخابی خود را با کشیدن دایره دور شمارة جلوی آن مشخص کنید.

 

  1. مصرانه خواهان موفقیت رابطة خود هستیم و برای این موقعیت از هیچ تلاشی خسته و ناامید نمی‏شویم.
  2. خیلی دلم می‏خواهد رابطة ما موفق باشد و برای این موفقیت از هیچ تلاشی خسته و ناامید نمی‏شویم.
  3. خیلی دلم می‏خواهد رابطة ما موفق باشد و برای این موفقیت به سهم خود تلاش می‏کنم.
  4. خوب است رابطة ما موفق باشد؛ اما نمی‏توانم برای تداوم آن بیش‌ازاین تلاش کنم.
  5. خوب است رابطة ما موفق باشد؛ اما حاضر نیستم برای تداوم آن بیش‌ازاین تلاش کنم.

0. امکان موفقیت رابطة ما هرگز وجود ندارد و برای ادامة آن دیگر از من هیچ‌کاری ساخته نیست

  • Holy Qur’an. (2017). Translated by M. E. Qomshe’i. Nour al-Thaqalayn.
  • Abbasi Molid, H., Qamrani, A., & Fatehi Zadeh, M. S. (2009). Life pathology of infertile Iranian couples. Scientific and Research Quarterly of Medicine and Purification, 17(72–73), 8–20.
  • Abbasi Shavazi, M. J., Nasrabadi, H. B. B., Behjati Ardakani, Z., & Ahondi, M. M. (2006). The view of infertile women on gamete donation. Fertility and Infertility Journal, 7(2), 139–148.
  • Abbasi, M., & Rezaei, R. (2012). Comparative study of embryo donation from the perspective of jurisprudence and medical law. Medical Law Journal, 6(21), 11–33.
  • Alami, H. (2013). Adoption in Islam. Majd Publishing.
  • Amel Juba’i, Z. ibn A. (Martyr Thani). (1993). Masalik al-Afham ila Tanqih Sharayi’ al-Islam. Islamic Knowledge Institute.
  • (2016). Lineage and civil rights of children born from gamete and embryo donation in Imamiyyah jurisprudence and Iranian law [Master’s thesis, Razi University, Kermanshah, Iran].[In Persian]
  • Arab Khazaeli, A., Mokhtari, Z., Hosseini Moqaddam, S., & Asgari, S. (2020). Inclusion and exclusion of jurisprudential rulings for illegitimate and legitimate children born through modern pregnancy methods. Scientific Quarterly of Islamic Jurisprudence and Legal Foundations, 13(2), 113–126.
  • Dadkhah, N., Asgari Khaneqah, A., Baseri, A., & Miraskandari, F. (2020). Surrogacy culture in the Iranian society of Tehran. Socio-Psychological Studies of Women Quarterly, 18(2), 111–152.
  • Fazel Lankarani, M. J. (2009). Jurisprudential study of artificial insemination. Center for Jurisprudence of Ahlul-Bayt (as).
  • Feyz Elahi, N. (2011). Embryo donation and other assisted fertility methods in Iranian law. Jangal Publications.
  • Group of Authors. (2010). Treatise of Twelve Marja’s. Islamic Publishing Office of Jami’a Mudarrisin Hawza Ilmiyya Qom.
  • Hasani, H. (2013). Legal and jurisprudential review of the status of children born outside the womb [Master’s thesis, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran.[ [In Persian]
  • Hashemi Shahroudi, S. M. (2007). Fiqh Encyclopedia. Encyclopedia of Islamic Jurisprudence Institute.
  • Hejazi, E., & Naqib, F. (2013). Reflection on the identity and experience of infertile women: A journey through the perspectives of social psychology, counseling, and psychotherapy. Avaye Nour Publishing.
  • Hilli, A. J. H. Y. ibn M. (1992). Muntaha al-Matalib fi Tahqiq al-Madhhab. Islamic Research Assembly.
  • Ibn Babawayh, M. ibn A. (Sheikh Saduq). (2018). Man la yahduruhu al-faqih. Islamic Books Publishing.
  • Karaki Gil Ameli, A. ibn H. A. (1988). Jam’a al-Maqasid fi Sharh al-Qawa’id. Al al-Bayt Institute for Reviving Heritage.
  • Khalilian, S., & Rezaei, H. (2020). A brief glance at infertility and new fertility methods. Laboratory and Diagnosis Journal, 12(49), 46–53.
  • Khamenei, A. (2003). Ajwabat al-Istifta’at (Answers to Sharia questions). Office of the Supreme Leader.
  • Khanjari Aliabadi, A., & Seyfi Elmi, Y. (2017). Adoption in Imamiyyah jurisprudence and law. Qanounyar Journal, 1(1), 11–33.
  • Khosravi, H. (2015). Constitutional law (Management studies). Khorsandi Publishing.
  • Kulayni, A. ibn Y. I. Razi (1983). Al-Kafi (8). Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
  • Langarudi, J. (2008). Introduction to law. Ganj Danesh Publishing.
  • Majlisi, M. ibn M. T. (1982). Bihar al-Anwar. Al-Wafa Institute.
  • Makarem Shirazi, N. (2015). Critical issues in artificial insemination. Imam Ali ibn Abi Talib Publications.
  • Makarem Shirazi, N., & Alyan-Nejad, H. (2010). Family rulings in the light of Islamic jurisprudence. Imam Ali ibn Abi Talib Publications.
  • Meshkini, M. A. (1992). Terminology of Usul. Hadi Publishing.
  • Mousavi Bojnourdi, S. M., & Zare Jabar, M. (2009). Study of lineage of children born through artificial insemination focusing on Imam Khomeini’s views. Matin Scientific Research Quarterly, (45), 21–40.
  • Mozaffar, M. R. (2009). Usul al-Fiqh. Bustan-e-Ketab.
  • Mughniyyah, M. J. (2000). Fiqh al-Imam Ja’far al-Sadiq (8). Ansarian Institute for Printing and Publishing.
  • Muhammad ibn Makki, S. S. al-Din (1991). Al-Lum’ah al-Dimashqiyyah. Dar al-Turath - Islamic House.
  • Najafi, M. H. (1983). Jawahir al-Kalam fi Sharh Sharayi’ al-Islam. Dar Ihya al-Turath al-Arabi.
  • Nasiri, M., & Purasmaeili, A. (2011). Legal challenges of surrogate womb. Women’s Studies Journal, 5(1), 66–75.
  • Nazari Tavakkoli, S. (2007). Introduction to the legal foundations of infertility treatment. Women’s Studies Journal, (75), 175–223.
  • Purasmaeili, F., & Fazeli Attar, Z. (2015). Genetics, fertility, and infertility. Pasargad Publishing.
  • Qaderi, S., & Hosseini, M. (2015). Adoption. Aron Publishing.
  • Sadeqi Moqaddam, M. H. (2004). Jurisprudential foundations and necessities of the law for embryo donation to infertile couples. Mofid Journal, 10(46), 31–60. 
  • Saeedi, D., & Forozanfar, A. (2003). Re-evaluation of evidence for polygamy from a gender-inclusive perspective. Biannual Journal of Family Jurisprudence and Law, 28(78), 169–196.
  • Safai, H. (2018). A concise guide to family law. Mizan Publishing.
  • Shakeri Golpayegani, T., & Momen, R. S. (2002). The husband’s remarriage in Iran’s legislative process. Biannual Journal of Family Jurisprudence and Law, 27(76), 5–31.
  • Shalabi, M. M. (1962). Al-Madkhal fi al-Ta’rif bil-Fiqh al-Islami wa Qawa’id al-Milkiyyah wal-Uqud Fihi. Dar al-Ta’lif Printing House.
  • Sharifi Ashkouri, E. (2009). Fiqhi segments (Vol. 8). Ayatollah Elyas Sharifi Ashkouri House.
  • Shin, J. (1987). Prevention and treatment of infertility (N. Nazem, H. Natem, & S. Natem, Trans.). Besat Publishing.
  • Soltanieh, M. (2016). Embryo donation and its legal framework. Majd Publishing.
  • Tayebi, N., & Akbarzadeh, M. (2017). Study of violence prevalence and its causes in infertile women. Second National Congress on Psychology and Social-Psychological Issues of Chabahar.

 

  • منابع لاتین
  • Fertility and Sterility Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. (2008). Definitions of infertility and recurrent pregnancy loss. American Society for Reproductive Medicine.